Germaniya Netanyahuga tashrif uchun «yo‘l topishi» mumkin: Hibs orderi mavjud bo‘lsa-da?

Isroil bosh vaziri Binyamin Netanyahu Xalqaro jinoyat sudi (XJS) tomonidan chiqarilgan hibs orderiga qaramasdan, Germaniyaga kelishi mumkin. Bu haqda 14 may kuni Germaniya kansleri Fridrix Mers Berlinda BMT Bosh kotibi Antoniu Guterrish bilan bo‘lib o‘tgan muzokaralardan so‘ng bayonot berdi.

Mersning so‘zlariga ko‘ra, Isroil rahbari “mintaqadagi yagona demokratik davlatning demokratik saylangan bosh vaziri” hisoblanadi va u Germaniyaga tashrif buyurish huquqiga ega bo‘lishi kerak. Bu haqda Welt nashri kanslerning so‘zlariga asoslangan holda xabar tarqatdi.

«Agar bu tashrif rasman rejalashtirilsa, uni amalga oshirish yo‘llarini topamiz va sizlarni bu haqda o‘z vaqtida xabardor qilamiz», — dedi Fridrix Mers. Unga ko‘ra, hozircha Netanyahuning Germaniyaga safarini tashkil etish bo‘yicha aniq reja mavjud emas.

Welt gazetasi eslatishicha, bu masala atrofidagi bahslar ilgari ham qizg‘in muhokama qilingan. 23 fevralda bo‘lib o‘tgan navbatdan tashqari saylovlar davrida Xristian-demokratik ittifoq (XDI/XSI) partiyasi nomidan kanslerlikka nomzod bo‘lgan Mers Isroil bosh vaziriga qo‘ng‘iroq qilgan. Unda u, agar Netanyahu Germaniyaga kelsa, XJS tomonidan berilgan hibs orderiga qaramasdan, uni ushlashning oldini olish uchun “zarur choralar ko‘rilishini” va’da qilgan.

Bu va’da o‘sha paytda Germaniyadagi Sotsial-demokratik partiya (GSDP) va So‘l partiyaning keskin noroziligiga sabab bo‘lgan. Ular buni qonun ustuvorligi va xalqaro huquqqa xilof yo‘l tutish sifatida baholashgan.

Ma’lumki, Xalqaro jinoyat sudi urush jinoyatlari va insoniyatga qarshi qilmishlar bo‘yicha ayblangan shaxslarga nisbatan xalqaro miqyosda hibs orderi chiqarish vakolatiga ega. Agar Germaniya XJSga a’zo davlat sifatida bu orderni inkor etsa, bu xalqaro maydonda jiddiy tanqidlarga olib kelishi mumkin.

Bu vaziyat Germaniya tashqi siyosatida ham, ichki siyosiy muhokamalarda ham jiddiy aks-sado berishi tabiiy. Agar Netanyahu kelishi amalga oshsa, bu tashrif xalqaro siyosatda yangi tortishuvlarning sababchisiga aylanishi ehtimoli yuqori.

Zamin.uz tahririyati mazkur mavzu atrofidagi rivojlarni diqqat bilan kuzatib boradi. Netanyahuga Germaniya eshiklari ochiladimi? Savol hozircha ochiq qolmoqda. “Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!