Eronga hujumdan so‘ng Donald Trampga impichment e'lon qilinishi mumkin

AQSh prezidenti Donald Trampga nisbatan yana impichment xavfi yuzaga chiqmoqda. Sabab — uning Eronga qarshi Kongress ruxsatisiz harbiy zarba berish qarori. Bu harakat demokratlar orasida keskin norozilik uyg‘otib, ba’zi kongress a’zolari buni Konstitutsiyaga zid deb baholamoqda.

Progressivlar qanotidan bo‘lgan vakil, Nyu-Yorklik kongressmen Aleksandriya Okasio-Kortes Trampning harakatini “Konstitutsiyaning va Kongressning urush vakolatlarining jiddiy buzilishi” deb atadi. U ijtimoiy tarmoqlarda shunday yozdi: “Prezidentning Eronni bombalash haqidagi fojiali qarori impulsiv urushni boshlab yuborish xavfini tug‘dirdi. Bu esa mutlaqo va ravshan impichment uchun asosdir.”

Illinoysdan saylangan yana bir demokrat, vakil Shon Kasten ham Trampning buyrug‘ini keskin tanqid qildi: “Hech bir prezidentda AQShga yaqin xavf solmayotgan mamlakatga, Kongress roziligisiz bomba tashlash vakolati yo‘q. Bu — aniq impichmentga sabab bo‘ladigan jinoyat.” U, shuningdek, impichmentga yetarli ovoz yo‘qligini tan olgan holda, “Ammo bunday qarorni Kongresssiz qabul qilib bo‘lmaydi,” deya ta’kidladi.

Vakillar palatasidagi demokratlar yetakchisi Hakim Jeffris ham Trampni keskin tanqid ostiga oldi. Uning aytishicha, prezident “harbiy kuch ishlatish uchun Kongress ruxsatini so‘ramadi va Amerikaning Yaqin Sharqda halokatli urushga tortilish xavfini tug‘dirmoqda.” Jeffris, shuningdek, bayonotida: “Donald Tramp o‘zining yakka tartibdagi harbiy harakati oqibatida yuzaga kelgan har qanday salbiy natijalar uchun to‘liq va mutlaq mas’uliyatni bo‘yniga oladi,” — deb aytdi.

Shuni alohida ta’kidlash joizki, tarixda Bill Klinton, Barak Obama va Trampning birinchi prezidentlik davrida ham Kongress roziligisiz Liviya, Sudan, Afg‘oniston va Eron kabi davlatlarga qarshi harbiy amaliyotlar bo‘lib o‘tgan. Bu esa, prezidentlarning xalqaro harbiy operatsiyalar yuzasidan mustaqil harakat qilishi borasidagi doimiy huquqiy munozarani yanada chuqurlashtirmoqda.

Prezident Tramp tarafdorlari bu harakatni himoya qilmoqda. Vitse-prezident J.D. Vens NBC News'ning “Meet the Press” dasturida quyidagicha bayonot berdi: “Prezidentda ommaviy qirg‘in qurollarining tarqalishini oldini olish bo‘yicha aniq vakolat bor. Bu prezident vakolat doirasidan tashqarida degan fikrga jiddiy yondashgan huquqshunoslar rozi bo‘lmaydi.”

Shunday bo‘lsa-da, Demokratlar partiyasidagi ayrim yetakchilar Trampning harakati nafaqat qonuniylik masalasini ko‘tarayotganini, balki u urush xavfini orttirgani va ijro hokimiyati vakolatlarini suiiste’mol qilganini ta’kidlashmoqda. Bu esa unga nisbatan impichment jarayoni boshlanishi mumkinligini ko‘rsatmoqda.

Donald Trampning Eronga qarshi yakka harakati AQSh siyosatida navbatdagi impichment bahsini keltirib chiqardi. Demokratlar buni konstitutsion muammo sifatida ko‘rayotgan bo‘lsa, respublikachilar esa prezident vakolatlarining qonuniy doiradagi amalga oshirilganini ilgari surmoqda. Jarayon qanday yakun topishini vaqt ko‘rsatadi, ammo siyosiy tortishuv allaqachon avj olgan. “Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!