Isroil artilleriyasi Livan janubini yana nishonga oldi

Yaqin Sharqda vaziyat yana keskinlashmoqda. Livan OAV tarqatgan ma’lumotlarga qaraganda, Isroil Qurolli Kuchlari Livanning janubiy hududida joylashgan Nabatiya viloyatidagi Ayta ash-Shaab shahriga navbatdagi artilleriya zarbasini berdi. Bu amaliyot, bir qarashda, odatiy chegarabuzarlik kabi ko‘rinsa-da, amalda mintaqadagi notinchlikning yana bir ochiq dalili sifatida baholanmoqda, deb xabar beradi Livan OAV.

Hozircha ushbu hujum oqibatida halok bo‘lganlar, tan jarohati olganlar yoki infratuzilmaga yetkazilgan zarar bo‘yicha rasmiy ma’lumotlar e’lon qilinmagan. Shu bilan birga, mahalliy aholi orasida tahlikali vaziyat kuzatilmoqda: odamlar o‘z uylarini tark etmoqda, favqulodda xizmatlar esa xavfsizlik choralarini kuchaytirgan.

Qayd etish joiz, bu birinchisi emas. Isroil bilan Livan o‘rtasida 2024 yil 27 noyabrda imzolangan o‘t ochishni to‘xtatish kelishuviga qaramay, Isroil harbiylari ushbu rejimni takroriy ravishda buzmoqda. Rasmiy statistikaga ko‘ra, so‘nggi oylarda tinchlik kelishuvi 3 ming martadan ziyod buzilgan. Bu keskin holatlar natijasida kamida 213 nafar fuqaro halok bo‘lgan, 508 nafar odam esa turli darajadagi jarohatlar olgan.

Shu bilan birga, Xalqaro huquq va Birlashgan Millatlar Tashkiloti tomonidan tan olingan shartnomalarga ko‘ra, Isroil Livan hududidan o‘z qo‘shinlarini to‘liq olib chiqish majburiyatini o‘z zimmasiga olgan edi. Ammo amaliy holat boshqacha: Livan janubidagi beshta muhim strategik nuqta — tog‘li va nazorat nuqtalari haligacha Isroil armiyasining nazoratida qolmoqda.

Ayta ash-Shaab shahrining o‘zi ham muntazam ravishda raketa hujumlariga va havo zarbalarga duchor bo‘lib kelmoqda. Bu hudud so‘nggi oylarda ko‘plab hujumlardan so‘ng xavfli zonalardan biri sifatida qayd etilgan. Shahar aholisi doimiy ravishda xavf ostida yashamoqda va kundalik hayotida qo‘rquv hissi bilan yuradi. Chaqaloqlar, ayollar va qariyalar uchun xavfsiz maskan qolmagan.

Isroil tomoni o‘z navbatida, ushbu harbiy amaliyotlarini “himoyaiy zarurat” va "terrorizmga qarshi operatsiya" sifatida asoslashga urinadi. Lekin bu da’volar xalqaro maydonda jiddiy tanqidlarga uchrayapti. Ayniqsa, fuqarolik qurbonlari soni ortib borgan sari, jahon jamoatchiligi bu harakatlarni mutlaqo qabul qilmaslik pozitsiyasini mustahkamlamoqda.

Livan rasmiylari esa tinchlikni ta’minlash va xalqni xavf-xatardan asrash uchun xalqaro tashkilotlarga murojaat qilishni davom ettirmoqda. Biroq hozircha natija ko‘rinmayapti. Livan armiyasi va ichki xavfsizlik kuchlari vaziyatni barqarorlashtirish uchun barcha sa’y-harakatlarni qilmoqda, ammo tashqi tajovuzlarga qarshi turishda ularning imkoniyatlari cheklangan.

Bu kabi zarbalar nafaqat ikki davlat o‘rtasidagi munosabatlarga salbiy ta’sir ko‘rsatmoqda, balki butun mintaqa uchun yangi mojarolarning yong‘inini yoqishi mumkin. Xalqaro tashkilotlar, ayniqsa, BMT va Yevropa Ittifoqi bu kabi hodisalarga nisbatan keskin va aniq bayonotlar berishi talab etiladi. Chunki tinch aholi hayoti evaziga harbiy muvozanat ta’minlanmaydi.

Maqolani yakunlar ekanmiz, shunday deyish mumkin: janubiy Livandagi vaziyat yanada tinchsizlanmoqda va bu voqelik xalqaro diplomatiya uchun juda jiddiy sinovdir. Isroilning qayd etilgan beshta strategik nuqtadan chiqishi va o‘z majburiyatlarini to‘liq bajarishi — tinchlikka olib boruvchi yo‘ldagi muhim qadamlardan biri bo‘ladi. Agar bu amalga oshmasa, qurbonlar soni yanada ortishi va yana bir yangi keng ko‘lamli mojaro boshlanishi ehtimoli kuchayishi mumkin. “Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!