Dollar va yevro qiymati keskin tushdi: bozorda nima o‘zgardi?

Markaziy bank 10 iyundan boshlab amalda bo‘ladigan xorijiy valyutalarning o‘zbek so‘miga nisbatan yangi kurslarini rasman e’lon qildi. Yangi kurslarga ko‘ra, AQSH dollari, yevro va Rossiya rublining qiymati sezilarli darajada pasaydi.

Jumladan, AQSH dollarining qiymati bir kunda 65,47 so‘mga arzonlab, 12 712,05 so‘mni tashkil etdi. Yevro kursi ham shunga yaqin ko‘rsatkich bilan — 65,86 so‘mga tushib, endilikda 14 524,79 so‘mga tenglashdi. Rossiya rubli esa nisbatan ozroq, 0,44 so‘mga pasayib, yangi qiymati 161,10 so‘m bo‘ldi.

Shuni alohida qayd etish lozimki, avvalroq ham AQSH dollarining milliy valyutamizga nisbatan qiymati 54,29 so‘mga pasayib, 12 777,52 so‘m darajasida qayd etilgandi. Ya’ni, bu pasayishning davomiyligi sezilib turibdi va bu tendensiya bozor uchun muhim signal hisoblanadi.

Ayniqsa, may oyi davomida milliy valyutamiz AQSH dollariga nisbatan mustahkamlashuvni ko‘rsatgandi. Bir oy mobaynida so‘mning dollarga nisbatan qiymati 164,9 so‘mga, ya’ni 1,28 foizga oshgan va oy oxiriga kelib 12 768,26 so‘mni tashkil qilgan edi. Shu tarzda, iyun oyining boshida ham milliy valyutamiz o‘zining barqaror mustahkamlashuvini davom ettirmoqda.

Mutaxassislar fikricha, bunday o‘zgarishlar ichki bozordagi talab va taklif muvozanati, shuningdek, Markaziy bank tomonidan pul-kredit siyosatining oqilona boshqarilishi natijasidir. Bundan tashqari, jahon bozoridagi iqtisodiy sharoit va tashqi iqtisodiy aloqalarimizdagi ijobiy o‘zgarishlar ham milliy valyutamizning kuchayishiga zamin yaratmoqda.

Ayni paytda, valyuta kurslarining pasayishi mamlakat ichida import tovarlari narxining arzonlashishiga sabab bo‘lishi mumkin. Shu bilan birga, bu holat eksportchi korxonalar uchun ma’lum darajada qiyinchilik tug‘dirishi ehtimoli ham bor.

Umuman olganda, valyuta kurslaridagi bunday keskin o‘zgarishlar ishbilarmon va tadbirkorlarning bozordagi faoliyatida ham sezilarli o‘zgarishlarni yuzaga keltirishi mumkin. Shuning uchun, ekspertlar ishlab chiqaruvchilar va importyorlarni bozordagi vaziyatni doimiy ravishda kuzatib borish va shunga yarasha tezkor qarorlar qabul qilishga chaqirmoqda.

Shunday qilib, valyuta bozorida kuzatilayotgan bu holat ham iqtisodchilar, ham aholi diqqatini o‘ziga tortmoqda va keyingi kunlarda bozorning qaysi tomonga qarab o‘zgarishi katta qiziqish bilan kuzatilmoqda.