Dunyo bozorida oltinning bir troya untsiyasi taxminan 4000 AQSh dollariga teng bo‘lgan sharoitda, global investorlarning e’tibori qimmatbaho metallning eng yirik zahiralariga ega davlatlarga qaratilmoqda. Aynan shu davlatlar kelgusida dunyo oltin qazib olish tarmog‘ining asosiy markazlarini shakllantirishi kutilmoqda.
AQSh Geologiya xizmati (USGS) ma’lumotlariga asoslangan tahlillar iqtisodiy jihatdan qazib olinishi foydali bo‘lgan oltin zahiralari bo‘yicha davlatlar reytingini taqdim etadi. Mazkur ro‘yxatda Rossiya va Avstraliya yetakchilik qilmoqda.
Har bir mamlakatning foydalanilmagan oltin zahiralari 12 000 tonnani tashkil etadi. Hozirgi bozor narxlarida bu zahiralar har bir davlat uchun taxminan 1,7 trillion AQSh dollariga teng qiymatga ega.
Rossiyada asosiy oltin konlari an’anaviy ravishda Sibir va Uzoq Sharq mintaqalarida joylashgan. Eng yirik zahiralar Krasnoyarsk o‘lkasi, Magadan va Amur viloyatlari hamda Chukotka avtonom okrugida joylashgan.
Avstraliyada esa ko‘pchilik foydalanilmagan zahiralar G‘arbiy Avstraliyadagi boy resurslar mintaqasida to‘plangan. Ayniqsa, Ilgarn kratoni hududida mamlakatning ko‘plab yirik faol va istiqbolli konlari joylashgan.
Jahon reytingida uchinchi o‘rinni Janubiy Afrika Respublikasi egallaydi, uning yer ostida 5000 tonna oltin zahirasi mavjud. Bu ko‘rsatkich unga Afrika qit’asida yetakchilikni ta’minlaydi.
Tez rivojlanayotgan iqtisodiyotga ega davlatlar orasida Indoneziya, Peru va Braziliya alohida ajralib turadi. 3800 tonna oltin zahirasiga ega Indoneziya dunyo reytingida to‘rtinchi o‘rinni egallaydi.
Ushbu davlatlar investorlar uchun o‘z portfellarini diversifikatsiya qilish va pastroq qazib olish xarajatlari bilan imkoniyatlarni izlashda jiddiy qiziqish uyg‘otmoqda. Shu bilan birga, Peru va Braziliya o‘xshash hajmdagi zahiralarga ega bo‘lib, har birida 2400-2500 tonna oltin zahirasi mavjud.
AQSh va Xitoy kabi dunyo iqtisodiy gigantlari ham ishlab chiqarish hajmlariga qaramay, foydalanilmagan oltin resurslarini saqlab qolmoqda – har birida taxminan 3000 tonna. So‘nggi yillarda esa geologik qidiruv ishlari asosan Afrika tomon yo‘naltirilgan.
Gana, Mali va Tanzaniya kabi davlatlar dunyo qazib olish sanoati uchun yangi diqqat markazlariga aylanib, yirik yangi konlar ochilishida katta salohiyatni ko‘rsatmoqda.
