Ўзбекистонда сифатсиз маҳсулотлар тўғрисида ахборот берган шахсларни моддий жиҳатдан рағбатлантириш таклифи қонунчилик муҳокамасига қўйилди. Бу ҳақда Адлия вазирлиги 21 август куни жамоатчиликка тақдим этган “Бозор назорати тўғрисида”ги қонун лойиҳасида маълум қилинди.
Номувофиқ маҳсулот ҳақида хабар бериш тартиби
Лойиҳага кўра, бозорга чиқарилган маҳсулот белгиланган мажбурий талабларга жавоб бермаса, бундан хабардор бўлган иқтисодий оператор — яъни ишлаб чиқарувчи, импорт қилувчи ёки тарқатувчи — бу ҳақда Бозор назорати органини 10 кун ичида хабардор қилиши шарт.
Шунингдек, ишлаб чиқарувчининг ваколатли вакили ёки импорт қилувчи олинган маълумотни ишлаб чиқарувчига ўн кун ичида етказиши мажбурий ҳисобланади.
Иқтисодий оператор ҳисобланмайдиган оддий фуқаро ҳам бозор назорати органига маълумот юбориш ҳуқуқига эга. Қонунчиликда уларни моддий рағбатлантириш тартиби жорий қилиниши мумкинлиги қайд этилган.
Давлатнинг вазифалари
Қонун лойиҳасига кўра, Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси қуйидагиларни амалга оширади:
-
номувофиқ маҳсулот ҳақида хабар берган шахсларни моддий мукофотлаш тартибини 4 ой ичида тасдиқлайди;
-
илғор хорижий тажриба асосида маънавий зарарни аниқлаш услубиётини 6 ой муддатда ишлаб чиқишни таъминлайди;
-
ҳукумат қарорларини қонун талабларига мувофиқлаштиради;
-
ижро органлари ўз меъёрий ҳужжатларини қайта кўриб чиқиб, қонунга зид бўлганини бекор қилади.
Судлар базаси шакллантирилади
Лойиҳага кўра, Ўзбекистон Олий суди уч ой ичида охирги уч йил давомида маънавий зарар тўлови тайинланган суд ишлари бўйича маълумотлар базасини яратади. Бу база мунтазам янгиланиб турилади ва судлар маънавий зарар билан боғлиқ ишлар юзасидан қарор чиқаришда ундан фойдаланиши мумкин бўлади.
Мутахассислар фикри
Мутасаддиларнинг таъкидлашича, мазкур ташаббус аҳоли хавфсизлигини кучайтиришга, бозорда сифатсиз маҳсулот айланишига чек қўйишга ва фуқароларнинг ҳуқуқларини самарали ҳимоя қилишга хизмат қилади. Шу билан бирга, одамларни фаол фуқаролик позициясига ундаш, яъни сифатсиз маҳсулот ҳақида хабар бериб, жамият манфаатига ҳисса қўшиш имкониятини яратади.
«Замин»ни Telegram’да ўқинг!