БМТ тадқиқоти: ёшлар руҳий саломатлигида глобал инқироз кузатилмоқда

Узоқ вақт давомида ҳаётдан қониқиш ҳисси ёшликда юқори, ўрта ёшда пасайиб, кейин яна ортгани ҳақидаги назария устун эди. Бироқ БМТ топшириғига биноан ўтказилган янги тадқиқот бу қарашни бутунлай инкор қилди.

Энди ёшлар ҳаётнинг энг бахтли қисмида эмас, аксинча, уларнинг бахтиёрлик даражаси сезиларли равишда пасайган.

Ёшлар руҳий саломатлик муаммоларини кўпроқ бошдан кечирмоқда, ҳали ҳаёт тажрибаси кам бўлса-да, ташвиш ва депрессия ҳолатларига кўпроқ дуч келишмоқда.

Ёшлик – энг бахтли давр эмасми?

Тадқиқотга кўра, сўнгги ўн йил ичида ёшлар ўртасида бахтлилик индекси кескин пасайган. Мутахассисларнинг фикрича, бунинг бир неча асосий сабаблари бор:

Смартфонлар ва ижтимоий тармоқларнинг таъсири – Интернетдан фойдаланиш ортиши билан бахтиёрлик даражаси пасайган.
Кибербуллинг ва ташқи кўринишга қараб баҳолаш маданияти – Бу ёшлар ўртасида руҳий саломатлик муаммоларининг ошишига сабаб бўлмоқда.
Ёлғизлик муаммоси – Ёшлар соатлаб экран олдида вақт ўтказади, бироқ жонли мулоқотга камроқ эътибор беришади.

Тадқиқот муаллифларидан бири Девид Бланчфлауэр бу ҳақда шундай дейди:
“Муаммо шундаки, ёшлар экран олдида соатлаб ўтиришади, бироқ дўстлари билан камроқ учрашишмоқда ва камроқ мулоқот қилишмоқда”.

Ёшлар руҳий саломатлигидаги инқироз нималарга олиб келади?

1. Ижтимоий оқибатлар
- Ёшлар ўртасида депрессия ва хавотирлик даражаси ошиб бормоқда.
- Мулоқот ва жонли муносабатлар камайиши ёшларнинг жамиятда ўз ўрнини топишини қийинлаштирмоқда.

2. Иқтисодий оқибатлар
- Меҳнат унумдорлиги пасайиши мумкин, чунки руҳий саломатлик иш унумдорлигига тўғридан-тўғри таъсир қилади.
- Ёшлар ўқиш ва ишлашдан бош тортаётган ҳолатлар кўпайиши мумкин.

БМТ бу масалани жаҳон миқёсида чуқурроқ ўрганишни режалаштирмоқда.

Ёшлар бахтиёрлиги ҳақидаги қарашлар қайта кўриб чиқилиши лозим

- Бахтиёрликнинг анъанавий "У-шакли" назарияси бугунги кунда ишламайди.
- Ёшлар ўртасида бахтиёрлик даражаси пасайган, руҳий саломатлик муаммолари кучайган.
- Тадқиқотчилар бу инқирозга интернет, ижтимоий тармоқлар, ёлғизлик ва кибербуллинг сабаб бўлаётганини таъкидлашмоқда.
- Бу ҳолат жамиятнинг иқтисодий ва ижтимоий ҳолатига жиддий таъсир кўрсатиши мумкин.

Мутахассислар ҳозирги ёшлар ҳаётини яхшилаш учун ижтимоий мулоқотни кўпайтириш ва рақамли муҳит таъсирини камайтириш чораларини кўриш лозимлигини таъкидлашмоқда. “Замин” янгиликларини “Telegram”да кузатиб боринг