Ҳар куни миллионлаб одамлар олий таълимга эга бўлган кимёвий воситалардан фойдаланиб, идиш-товоқларини ювишади. Гел, кукун (порошок) ёки капсулалар нафақат ёғларни тез йўқотиши, балки идишларни ялтиратиб қўйиши билан машҳур. Аммо, бу кимёвий моддаларнинг таркибидаги зарарли элементлар соғлиқ учун хавф туғдириши мумкин. Қолдиқлар танадан кириб, танани бузиши эҳтимоли бор. Бу мақолада биз бу воситаларнинг кимёвий таъсирлари ва уларнинг организмга қандай зарар келтириши ҳақида муҳокама қиламиз.
Зарарли моддалар – оммавий хавф
Интернетдаги ўқувчилар ва оммавий ахборот воситаларида кукун ва гелларнинг таркибида фосфат, сурфактантлар, хлор ва атир моддаларининг мавжудлиги ҳақида маълумотлар кўп. Ушбу моддалар ёғ ва кирни тез кетказиш учун қўшилади. Бироқ, агар идишлар яхшилаб ювилмаса, бу химик моддалар идишларнинг юзасида микроскопик қалдиқлар сифатида қолиши мумкин. Натижада, улар таом билан бирга ошқозонга кириб, соғлиқка zarar yetkazishi mumkin.
Сурфактантлар: Зарарли алергия сабаби
Сурфактантлар ёғни эритишда самарали бўлсада, тўлиқ ювилмаса, улар томоқ, ҳалқум, ичак ва ошқозондаги шиллиқ қаватни яллиғлаши мумкин. Аксарият ҳолларда, бу аллергия ва юқори босим билан боғлиқ бошқа касалликларни келтириб чиқаради. Ушбу кимёвий моддаларнинг одатий тўқималарга таъсири организмга таъсир этмаслиги учун, уларнинг яхши чайилгани муҳим аҳамиятга эга.
Фосфатлар ва хлор – организмга юклама
Фосфатлар идиш ювиш сифатини оширса-да, уларнинг организмга тушиши ичак микрофлорасини бузиши ва жигар ҳамда буйракларга юклама бериши мумкин. Хлорли аралашмалар асосан дезинфекция учун самарали бўлса-да, улар ошқозон ва ичакни зарарлайди. Атир моддаларининг организмга кириши аллергик реакцияларни қўзғатиши мумкин.
Кўзга кўринмайдиган, аммо хавфли қолдиқлар
Айниқса, пластик идишларда кимёвий моддалар тез тўпланади, улар кўзга кўринмасдан, идишлар тоза деб ўйланиб, қўлланилиши мумкин. Вақт ўтиши билан, бу моддаларнинг тақсимланиши жигар, буйрак ва иммун тизимига катта зарар етказади. Бу ҳолат узоқ муддат давомида салбий таъсир кўрсатиб, бу аъзоларнинг фаолиятини сусайтиради.
Табиий воситаларга ўтиш
Мутахассислар, айниқса, уй шароитида бўлган одамларга, идиш-товоқларни кимёвий воситалардан эмас, табиий маҳсулотлардан фойдаланишни тавсия қилади. Маъзкур ғоя асосида хўжалик совуни, сода ёки хантал кукуни каби экологик хавфсиз воситаларни қўллаш мумкин. Табиий воситалар орасида бутунлай зарарсиз ва организмга таъсирсиз ҳисобланади.
Болалар ва ҳомиладор аёллар учун хавф
Айниқса, болалар ва ҳомиладор аёллар учун бу моддаларнинг таъсири икки баравар юқори. Гўдакларнинг иммунитети мустаҳкам бўлмаса, улар кимёвий қолдиқларга сезгир бўлади. Ҳомиладор аёллар учун эса, бундай моддаларнинг танада тўпланиши эмбрионнинг ривожланишига салбий таъсир кўрсатиши мумкин.
Қандай даволаш ва профилактика амалга оширилади?
Болалар ва ўз-ўзини паст баҳолаш учун муҳокама қилиш муҳим. Ҳар доим, идиш-товоқларини бир неча марта чайиш керак, шунингдек, иссиқ сувдан фойдаланиш ёғ ва кимёвий қолдиқларни тез олиб ташлашга ёрдам беради. Кўпинча, табиий маҳсулотларнинг тўғри танланиши одамлар учун хавфсизроқ бўлади. Бу оиланинг саломатлигини сақлашнинг энг самарали йўлидир.
Шу тарзда, идишларни кимёвий воситалар билан ювиштан олдин, табиий воситалардан фойдаланиш ёки кимёвий моддаларга қарши эҳтиёткор бўлиш керак.
«Замин»ни Telegram’да ўқинг!
