Мебелчилик саноатида янги босқич: ёшлар, кредитлар ва экспорт учун кенг йўл очилмоқда

Ўзбекистонда мебелсозлик соҳаси сўнгги йилларда жадал суръатларда ривожланмоқда. Расмий маълумотларга кўра, 2023 йил давомида мазкур йўналишда 920 та янги корхона фаолият бошлади. Ушбу тармоқда 6 триллион 700 миллиард сўмлик маҳсулот ишлаб чиқарилиб, иқтисодиётнинг муҳим драйверларидан бирига айланмоқда.

Ишлаб чиқариш ҳажмини бир неча баробарга ошириш имкони бор

Ҳозирги кунда мебель маҳсулотларининг 25–30 фоизи ҳали ҳам хонадон шароитида тайёрланмоқда. Бу эса ҳунармандчиликдан саноатлаштириш босқичига ўтишдаги асосий муаммолардан бири бўлиб турибди. Давлат раҳбарияти томонидан мазкур масалани ҳал қилиш ва секторни тўлиқ саноатлаштириш юзасидан аниқ чоралар белгиланмоқда.

Эндиликда якка тартибдаги тадбиркорларга беш нафаргача ишчи жалб этган ҳолда мебель ишлаб чиқаришга расмий рухсат берилади. Шу билан бирга, ривожланиш ва масштабни кенгайтириш ниятида бўлган ёш ишбилармонларга 7 йиллик муддатга 18 фоиз ставкада 5 миллиард сўмгача имтиёзли кредитлар тақдим этилади.

Мебелчилик марказлари ва кластерлар — янги модел

Бугунги кунда Олтинкўл ва Хонқадаги “мебелчилик марказлари” замонавий технологиялар билан жиҳозланмоқда. У ерда 100 дан зиёд корхона фаолият юритмоқда. Илгари тор хонадонларида иш бошлаган усталар эндиликда ягона кластер тизимида, шундай марказларда кенг имкониятлардан фойдаланмоқда.

Бу тажриба энди Шароф Рашидов, Янги Наманган, Паст Дарғом, Ўрта Чирчиқ, Қува, Бувайда, Юнусобод ва Учтепа туманларида ҳам амалга оширилади. Мақсад — маҳаллий ишлаб чиқарувчиларни янги босқичга кўтариш.

Импорт хомашёга боғлиқлик ва бож сиёсати

Мебел ишлаб чиқаришда таннархнинг 50–60 фоизи импорт хомашё ҳисобига тўғри келади. Хусусан, фурнитура, аксессуар, бўёқ, клей, ДСП каби компонентлар хориждан келтирилмоқда. Шунинг учун маҳаллий ишлаб чиқарувчилар божни пасайтириш таклифини илгари сурди.

Давлат раҳбари бу таклифни маъқуллаб, 14 турдаги хомашё ва аксессуар учун 3 йил муддатга бож тўловини 1 фоиз этиб белгилаш бўйича қарор лойиҳасини ишлаб чиқишни топширди.

Экспорт салоҳияти ва брендингда янги босқич

Ўтган йили Ўзбекистоннинг мебел экспорти 20 миллион долларга етди. Лекин экспертлар фикрига кўра, мавжуд қувватлардан самарали фойдаланиш ва маҳсулотлар дизайни, брендига эътибор қаратиш орқали бу кўрсаткични 10 баробаргача ошириш мумкин.

Шу мақсадда, мебел ишлаб чиқарувчиларга:

• халқаро сертификат олиш харажатлари,
  
• хориждан жалб қилинган дизайнер, маркетолог, технолог мутахассисларнинг иш ҳақи,
  
• муайян қисмини давлат томонидан компенсация қилиш механизми жорий этилади. Халқаро кўргазмалардаги ижара харажатлари учун ажратиладиган майдон ҳам 20 квадрат метрдан 40 квадрат метргача кенгайтирилади.
  

Кадрлар салоҳиятини ошириш — устувор вазифа

Соҳани барқарор ривожлантиришнинг яна бир муҳим шарти — малакали кадрлар етишишидир. Шу сабаб, мутасаддиларга ҳар йили 1 минг нафар мебель устасини замонавий ўқув дастурлари асосида қайта тайёрлаш ва амалиётга йўналтириш вазифаси юкланди.

Хулоса қилиб айтганда, Ўзбекистон мебель саноати янги босқичга қадам қўяётган бир пайтда, давлат томонидан яратилаётган имкониятлар ва шароитлар секторни нафақат ички бозорда, балки халқаро майдонда ҳам рақобатбардош даражага чиқариши кутилмоқда. Энг муҳими, бу соҳадаги ислоҳотлар ёш тадбиркорлар, дизайнерлар ва муҳандислар учун катта салоҳият эшигини очиб бериши мумкин. «Замин»ни Telegram’да ўқинг!