Kechasi Rossiya harbiy-havo kuchlari Odessa viloyatidagi SOCARga qarashli neft omborlariga hujum qildi, bu so‘nggi haftalarda Ozarbayjon davlat kompaniyasiga yo‘naltirilgan ikkinchi zarba sifatida qayd etildi. Ukraina Tashqi ishlar vazirligi rahbari Andrey Sibiga ijtimoiy tarmoqdagi sahifasida Moskva bu hujumni ataylab uyushtirganini va Ozarbayjon manfaatlariga qarshi bir qator xatti-harakatlar qilayotganini ta’kidladi. Uning so‘zlariga ko‘ra, bu voqea Ukraina hamda Ozarbayjon o‘rtasidagi aloqalarning yangi darajasining naqadar muhimligini ko‘rsatadi va bunday hujumlarga o‘z vaqtida diplomatik va huquqiy javob berish zarurligini yana bir bor tasdiqlaydi.
Trend nashri xabariga ko‘ra, kecha Odessa mintaqasida joylashgan SOCARga tegishli neft terminali bir nechta Shahed turidagi dronlar tomonidan bombardimon qilindi, natijada yirik portlashlar va yong‘in yuzaga keldi. Zarbalar terminaldagi saqlash idishlari, nasos stansiyasi binosi, operator va texnik inshootlar hamda hududni o‘rab turgan to‘siqlarga shikast yetkazdi; obyektning umumiy sig‘imi 16 ming kub metrdan oshadi. Hozirda ko‘rilgan zarar miqdorini aniqlash va terminallarni tiklash bo‘yicha ishlar davom etmoqda, qutqaruv xizmati esa yong‘inni bartaraf etish uchun ishlab turibdi. Sibiga bu hodisani “Rossiya tomonidan nafaqat bizga, balki hamkorligimiz va energetika xavfsizligimizga qarshi qaratilgan urinish” sifatida baholadi.
Ma’lumotlarga ko‘ra, 8-avgust kuni ham SOCARning ayni shu ombori o‘nga yaqin dron zarbasi ostida qolib, qisman vayron qilingandi va bu ish bo‘yicha jinoiy ish ochilgani aytilmoqda. Ukraina energiya vaziri matbuotga bergan bayonotida, “zararni baholash qiyin, chunki qutqaruvchilar hali ham ish olib boryapti” deya qo‘shimcha qildi. Rossiya tomoni va SOCAR shu paytgacha bu hodisa haqida izoh bermadi. Ozarbayjon esa Ukrainadagi 60 ga yaqin yoqilg‘i stansiyasini boshqaradi va bu zarbalar ikki davlat o‘rtasidagi iqtisodiy aloqalarga jiddiy zarar yetkazishi mumkinligini kuzatuvchilar bildirmoqda.
Sibiga o‘z yozuvida, “Moskva buni qasddan qilmoqda, Ozarbayjon manfaatlariga zid ish tutyapti” deb yozdi. U Ukrainaning rasmiy doiralari bilan birga Ozarbayjon hukumatini ham ushbu harakatlarga adekvat javob berishga, jumladan yangi diplomatik va huquqiy choralar ko‘rishga chaqirdi. Sibiga Ozarbayjon bilan hamkorlikni mustahkamlash, ayniqsa energetika sohasida hamkorlikni kengaytirish muhimligini qayd etdi.
Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiy ham X sahifasida ushbu zarbani “bizga emas, balki munosabatlarimiz va energiya xavfsizligimizga qarshi qilingan hujum” deb atadi. Mahalliy tahlilchilar Rossiyaning bu qadamini “Ukraina va Ozarbayjonning qo‘shma loyihalariga sezilarli zarar yetkazish va mintaqadagi energetik o‘yinchilar orasida nizoni kuchaytirish” uchun qilingan xatti-harakat deb hisoblashmoqda.
Ayni paytda xalqaro hamjamiyat Ozarbayjonning ushbu zarbalarga munosabati va qo‘shni davlatlar bilan aloqalari qanday rivojlanishini diqqat bilan kuzatmoqda. Ukraina hukumatining fikricha, bu voqea mintaqadagi xavfsizlik va iqtisodiy manfaatlar uchun yangi imtihon bo‘lib, diplomatik frontda hamkorlikni kuchaytirish orqali bu kabi tahdidlarning oldini olish zarur. Kuzatuvchilar esa Ozarbayjon va Ukraina o‘rtasidagi munosabatlarda qanday yangi sahifa ochilishini, hamda Rossiya bilan yuzaga kelgan bu ziddiyatning yechimi qanday bo‘lishini qiziqish bilan kutishmoqda.
