Qirg‘izistonda suv neft va gaz kabi qimmat va strategik ahamiyatga ega resurs sifatida tan olinadi. Mamlakat 2026-yildan boshlab yangi Suv kodeksini joriy etib, suvdan foydalanishni to‘liq to‘lovli qilishni rejalashtirmoqda. Ushbu qaror Markaziy Osiyoda o‘nlab yillar davomida amal qilib kelayotgan “yozda suv – qishda elektr energiyasi” almashinuv tizimini sezilarli tarzda o‘zgartirishi mumkin.
O‘zbekiston va Qozog‘iston uchun bu masala alohida ahamiyatga ega, chunki mintaqada qishloq xo‘jaligi va sanoat sohalari suv ta’minotiga bevosita bog‘liq. Yangi kodeks amaliyotga kirishi bilan suv taqsimoti va uning narxi masalalari mintaqaviy darajada jiddiy ta’sir ko‘rsatishi mumkin.
Qayd etilishicha, 2025-yil sentyabr oyida Qozog‘iston, Qirg‘iziston va O‘zbekiston suv-energetika muvozanatini saqlash maqsadida vaqtinchalik bayonnoma imzolagandi. Bu kelishuv mintaqada suv va elektr energiyasi almashinuvi jarayonida barqarorlikni ta’minlashga qaratilgan edi. Biroq asosiy va muhim o‘zgarishlar 2026-yildan amalga oshirilishi kutilayapti.
Shuningdek, 2025-yil 1-iyulda qabul qilingan va 2026-yil 1-yanvardan kuchga kiradigan yangi Suv kodeksga muvofiq, Qirg‘izistonda suv neft va gaz kabi qimmat va strategik resurs sifatida baholanadi. Bu holat suvdan foydalanishda yangi iqtisodiy mexanizmlar, to‘lovlar va shart-sharoitlarni joriy qilishni taqozo etadi.
Mazkur o‘zgarishlar mintaqadagi suv va energiya balansiga ta’sir qilishi, qishloq xo‘jaligi uchun suv zaxiralarini qayta baholashni talab qilishi va sanoat sohalarida foydalanish mexanizmlarini o‘zgartirishi mumkin. Shu bois O‘zbekistonda ham bu masalaga alohida e’tibor qaratilmoqda, chunki suv ta’minoti va uning barqarorligi nafaqat iqtisodiy, balki ijtimoiy ahamiyatga ham ega.
Ekspertlar ta’kidlashicha, yangi kodeksning amalga kirishi mintaqada suv resurslarini to‘g‘ri taqsimlash va ulardan oqilona foydalanishning ahamiyatini yanada oshiradi. Shuningdek, bu o‘zgarishlar aholi va qishloq xo‘jaligi ishlab chiqaruvchilari uchun suvdan samarali va rejalashtirilgan tarzda foydalanishga imkon yaratadi.
“Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!
