Italiyaning Manduriya shahrida kanalizatsiya tizimini yaratish va yo‘lga qo‘yish ishlarini olib borayotgan quruvchilar 2300-yildan ortiq vaqt muqaddam qo‘yilgan qadimiy qabrga duch kelishdi. Bu haqda Fox News axborot agentligi xabar bermoqda.
Qabr miloddan avvalgi IV asrga mansub bo‘lib, rimliklar bu hududga kelishlaridan ancha avval yashagan messap xalqiga tegishli ekanligi ma’lum qilingan. Messaplar mahalliy hamda ellinistik me’moriy uslublarning ta’sirini o‘z ichiga olgan, mohir qal’a qurilish va maxsus dafn urf-odatlari bilan tanilgan xalq sifatida tarixda qolgan.
Arxeologlar ta’kidlashicha, topilgan qabr kichik dafn majmuasi tarzida tashkil etilgan bo‘lib, ikki alohida xonadan iborat bo‘lgan. Mutaxassislar kirish qismini ko‘zdan kechirish bilan devorlar bo‘ylab cho‘zilgan oq suvoqli tasmali qizil bezak parchalarini aniqlashdi. Ichki qismda esa boy rasm qoldiqlari va me’moriy uslublar, jumladan, qizil suvoq bilan qoplangan ikki qatlamli eshik izlari saqlanib qolganligi qayd etildi.
Birinchi xonaning ichida miloddan avvalgi IV asrga tegishli boy sopol idishlar to‘plami — vazalar, moychiroqlar, ko‘zalar va likopchalar topildi. Arxeologlar polda to‘rtta to‘rtburchak shaklda chuqurchalarni payqashganlar — ehtimol, bu chuqurchalar dafn to‘shagi uchun tayanch vazifasini bajargan.
Ikkinchi xona esa muhrlangan holda bo‘lsa-da, afsuski, qadimiy davrda butunlay talon-taroj qilingani ma’lum bo‘ldi. Tadqiqotchilar faqat qo‘llanilgan Rim respublikasi dinarini topa oldilar. Bu topilma nekropoldan Rim ta’siri davrida ham foydalanilganini, ya’ni hududda rim iqtisodiy va madaniy ta’sirning davom etganini ko‘rsatadi.
Rasmiy manbalarning ta’kidlashicha, qabrning hududi “qadimgi buzilish alomatlari” bilan iz qoldirgan. Chamasi, qaroqchilar qo‘shni qabrlarga yetib borish uchun devorlarni teshib o‘tgan. Shu bilan birga, topilma tarixiy va madaniy jihatdan g‘oyat qimmatli ahamiyatga ega bo‘lib, ellinistik davrda messaplarning dafn marosimlarini chuqurroq va batafsil tushunish imkonini yaratadi.
Hozirda mutaxassislar qabrning to‘liq 3D modelini yaratmoqda. Bu raqamli model keng jamoatchilikka onlayn tarzda taqdim etilib, tarixiy ahamiyatli obyektni zamonaviy texnologiya orqali o‘rganish va baholash imkoniyatini beradi.
“Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!
