Ro‘zaning tanamizga ta’sirini bilasizmi?

Musulmonlar Ramazonda sahardan shomgacha ro‘za tutishadi. Buning inson organizmiga ta’siri qanday?

So‘nggi yillarda Ramazon shimoliy yarimshar mintaqasida yoz oylariga to‘g‘ri kelmoqda (bu yil Ramazon Britaniyada 16 maydan boshlanishi kutilmoqda). Bu oylar davomida kunduzi uzoqroq, ob-havo esa issiqroq bo‘ladi.

Bu esa ba’zi mamlakatlar, masalan, Norvegiyada odamlar kelayotgan Ramazonda kuniga 20 soatga qadar ro‘za tutadilar, deganidir.

Ro‘za tutish sog‘liq uchun foydalimi? Quyida 30 kun ro‘za tutganingizda tanangizda qanday o‘zgarishlar yuz berishi haqida bilib olishingiz mumkin.Har yili Yer yuzidagi millionlab musulmonlar Ramazonning bir qismi sifatida 30 kun davomida kun chiqqandan to quyosh botgunga qadar ro‘za tutadilar.

Ro‘za paytida organizmingiz quvvat uchun birinchi jigarda yig‘ilgan shakarni ishlatadi.

Eng qiyin qism – ilk ikki kun

Tibbiyot nuqtayi-nazaridan so‘nggi ovqatdan sakkiz soat yoki shunga yaqinroq vaqt o‘tmagunga qadar tanangiz «ro‘zadorlik holati»ga kirmaydi. Bu vaqt atrofida ichaklar ovqatdagi oziq moddalarni so‘rib olish jarayonini yakunlayotgan bo‘ladi.

Oziq moddalar ichaklar orqali so‘rib olingandan so‘ng tanamiz jigar va mushaklarda to‘plangan glyukozadan quvvat olishga harakat qiladi.

Ro‘zaning so‘nggi qismlarida, glyukoza tugagandan so‘ng, tanada yig‘ilgan yog‘ quvvatning navbatdagi manbayi bo‘lib xizmat qiladi.

Ramazonning ilk kunlari qiyinroq kechadi, ammo organizm ochlikka tezda ko‘nikadi.

Tana yog‘ bilan oziqlana boshlaganda vazn va xolesterin miqdori kamayadi, qandli diabetga chalinish ehtimoli pasayadi.

Ammo qonda shakar miqdorining tushib ketishi holsizlik va lanjlikka sabab bo‘ladi.

Ro‘za tutayotgan paytingiz bosh og‘rig‘i va aylanishi, ko‘ngil aynishini his qilishingiz, nafasingiz siqishi mumkin.

Bu vaqtda tanangizdagi ochlik hissi o‘zining eng yuqori cho‘qqisiga chiqadi.

Suvsizlanishdan ehtiyot bo‘ling – 3-7 kun

Tanagiz ro‘za tutishga moslasha borgan sari yog‘lar cho‘kib, qondagi shakarga aylanadi. Ro‘za tutish davomida yo‘qotilgan suyuqlik miqdori iftorlik va og‘iz yopish orasida qayta to‘ldirilishi lozim. Aks holda terlash hisobiga tana suvsizlanib qoladi.

Iste’mol qilinayotgan taomlarda uglevod va yog‘lar kabi quvvat beruvchi moddalar yetarli darajada bo‘lishi zarur. Shuningdek, oziq moddalar, jumladan, oqsillar, tuzlar va suvning iste’mol qilinayotgan taomdagi miqdori o‘zaro muvozanatda bo‘lishi ham muhim.

Ro‘za payti suv ichish muhim, ayniqsa, yoz oylarida.

Ro‘za tutishga o‘rgana boshlaysiz – 8-15-kun

Uchinchi bosqichga kelib, tanangiz ro‘za tutishga to‘la o‘rganib qolgandan so‘ng kayfiyatingizda ham yaxshi o‘zgarishlar paydo bo‘la boshlaydi. Kembrijdagi Addenbruk kasalxonasining anesteziya va intensiv davolash bo‘limi konsultanti bo‘lib ishlovchi doktor Razin Ma’rufga ko‘ra, ro‘za tutishning boshqa afzalliklari ham mavjud.

"Odatiy turmush tarzida biz yuqori kaloriyali ovqatlar tanovvul qilamiz va bu hol tanamizning ba’zi vazifalarni, masalan, o‘zini-o‘zi qayta tiklash amaliyotini ado etishida halal beradi".

Ko‘p kaloriya iste’mol qilish organizmning infeksiyaga qarshi kurashishini qiyinlashtiradi

"Ro‘za tutish davomida anchayin yengillashgan tana boshqa funksiyalarga o‘z e’tiborini qaratish imkoniga ega bo‘ladi. Shunday qilib, ro‘za tutish tananing o‘zini-o‘zi davolash xususiyatlari, shuningdek, infeksiyalarga qarshi kurashish qobiliyatiga ham ijobiy ta’sir ko‘rsatadi".

Ichni tozalash – 16-30 kun

Ramazonning so‘nggi qismida tanangiz ro‘za tutishga butunlay ko‘nikib bo‘ladi. Bu vaqtga kelib yo‘g‘on ichak, jigar, buyrak va terilarda tozalanish jarayoni boshlanib ketadi.

"Ro‘za tutish orqali o‘z-o‘zini tozalab olgan organlar o‘zining faoliyatini to‘liq tiklab oladi. Xotirangiz va diqqatni jamlash qobiliyatingiz yaxshilanib, o‘zingizni bardam seza boshlaysiz", -deydi doktor Ma’ruf.

Doktor Ma’rufga ko‘ra, davomli ochlik ozishning yaxshi yo‘li emas.

"Tanangiz quvvat olishda oqsillarga qaram bo‘lib qolmasligi kerak. Bu manzara tana o‘ziga xos 'ochlik holati'ga kirganda va mushaklardan quvvatlana boshlaganda yuzaga keladi hamda bir necha kundan bir necha haftaga qadar davom etadi".

"Ramazon ro‘zasi faqat kun chiqqandan botganga qadar davom etgani sababli bizda tanamizni quvvatga boy ozuqalar va ichimliklar bilan to‘ldirib olishga yetarlicha imkon bo‘ladi. Bu mushaklarni qurib ketishdan saqlaydi. Bundan tashqari vazn tashlashga ham yordam beradi".

Shunday qilib, ro‘za tutish sog‘liq uchun foydalimi?

Doktor Ma’ruf ha, deydi. Ammo ba’zi narsalarni e’tiborga olib qo‘ymoq zarur.

"Biz tanovvul qilayotgan taomlarimizga e’tiborni oshirganimiz sababli ro‘za tutish sog‘liq uchun foydali. Biroq bir oylik ro‘za foydali bo‘lsada, uni davomiy tutish tavsiya etilmaydi".

"Davomiy ro‘za tutganda tanangiz yog‘ni yeb bo‘lib, quvvat olish uchun mushaklarga e’tibor qarata boshlaydi. Bu esa yaxshi emas".

Doktor Ma’ruf Ramazondan tashqari paytlarda qisqa ro‘za yoki 5:2 formatdagi parhez (haftada ikki kun ro‘za tutish, qolgan kunlari oson hazm bo‘ladigan taomlar yeyish) tutish oylarga cho‘ziladigan ro‘zaga yaxshi muqobil bo‘ladi, deydi.

"Ramazon ro‘zasida har kuni quvvatga boy ozuqa iste’mol qilishga e’tibor berish zarur. Shundagina tanangiz hayot uchun muhim bo‘lgan mushak to‘qimalarini yeb yubormaydi".

Manba: muslim.uz
“Zamin” yangiliklarini “Facebook”da kuzatib boring