AQSh dollarining global bozorlardagi kutilmagan kuchayishi, ayniqsa AQSh va Yevropa Ittifoqi o‘rtasidagi yangi savdo kelishuvidan so‘ng, ko‘plab investorlar va iqtisodchilarni hayratda qoldirdi. Biroq bu o‘sish ortida yotgan asosiy sabab — dollarga yuklangan tarif risk premyasining pasayishidir.
O‘tgan hafta AQSh va Yevropa Ittifoqi o‘rtasida tuzilgan kelishuv ortidan, ikki tomon o‘zaro import boji tahdidini yarmiga qisqartirishga erishdi. Bu holat o‘xshash tarzda Yaponiya bilan ham amalga oshirilgan, biroq Yevropa bilan bo‘lgan kelishuv hajm jihatidan to‘rt baravar kattaroq.
Natijada, avval ehtimoliy savdo urushi ehtimoli tufayli oshirilgan xavotirlar kamaydi va bu o‘z navbatida dollarga ortiqcha bosimning tushishiga olib keldi.
Kelishuvlar faqat tarif masalalarini yumshatish bilan cheklanib qolmay, yirik iqtisodiy ishonchning qaytishiga ham xizmat qilmoqda. AQSh, Yaponiya, Yevropa Ittifoqi, Buyuk Britaniya bilan tuzilgan bitimlar hozirda AQShning umumiy tashqi savdosining 60 foizini qamrab olgan. Bu esa global investitsiyalar, ishlab chiqarish va eksport-reeksport zanjirlarining barqarorlashishiga turtki bo‘lmoqda.
Bu fon ostida AQSh dollari nafaqat yevro, balki boshqa yirik valyutalarga nisbatan ham mustahkamlanmoqda.
Iqtisodiy noaniqliklarni o‘lchaydigan mashhur Baker-Bloom-Davis indeksining savdo komponenti bu yil aprel oyida rekord darajaga chiqqan bo‘lsa-da, hozirda u 75 foizdan ortiqroqqa pasaygan. Bu esa bizneslar va moliyaviy bozorlar oldida yanada aniqroq makroiqtisodiy manzara paydo bo‘layotganini bildiradi.
Shuningdek, AQSh aksiyalari rekord darajalarga chiqdi, inflyatsiya xavfi nazorat ostida qolmoqda va iqtisodiy retsessiya xavfi kamaygan. Volatil’lik indikatorlari (VIX, MOVE) esa yil boshidan beri eng past nuqtalarga yetdi.
