1 maydan kuchga kirgan shaxsiy foydalanish uchun tovarlar olib kirilishini tartibga soluvchi yangi bojxona qoidalari jamoatchilikda faol muhokamalarga sabab bo‘ldi. "Yuksalish" umummilliy harakati raisi Bobur Bekmurodov ushbu o‘zgarishlarni tanqid qilib, ayniqsa O‘zbekistonda ishlab chiqarilmaydigan mahsulotlar uchun bunday choralarning mantiqiy asoslari zaif ekanligini ta’kidladi.
Bekmurodov "O‘zbekiston 24" telekanalida efirga uzatilgan "Davra" podkastida yangilangan qoidalarga to‘xtalib o‘tdi. Hukumat qaroriga muvofiq, joriy yil bahoridan e’tiboran jismoniy shaxslar uchun bojxona imtiyozlari sezilarli darajada o‘zgartirildi.
Havo transporti yo‘lovchilari uchun bojxonasiz olib kirish limiti 2000 AQSH dollaridan 1000 dollarga tushirildi. Temir yo‘l va daryo transportida safar qiladiganlar uchun bu limit 1000 dollardan 500 dollarga qisqartirildi.
Eng keskin cheklovlar avtomobil va piyoda o‘tish punktlariga kiritilib, bu yerda limit 300 dollar qilib belgilandi. Xalqaro kurerlik xizmatlariga ham alohida e’tibor qaratildi.
Internet orqali xarid qilishda foydalaniladigan ushbu xizmatlar uchun choraklik 1000 dollarlik limit o‘rniga oylik 200 dollarlik cheklov joriy etildi. Bekmurodovning fikricha, bunday choralar xorijdan mamlakat hududida ishlab chiqarilmaydigan maxsus tovarlarni, jumladan texnik qurilmalarni buyurtma qiladigan iste’molchilarga salbiy ta’sir ko‘rsatishi mumkin.
U shunday dedi: "Odamlar texnik qurilmalarni olib kiradi va soliqlarni to‘laydi, tadbirkorlar ham soliqlarni to‘laydi. Mamlakatda analogi yo‘q mahsulotlarga limit qo‘yish unchalik mantiqiy emas." Uning so‘zlariga ko‘ra, ushbu pozitsiya "Yuksalish" harakati a’zolari orasida keng qo‘llab-quvvatlanmoqda.
Tashkilot fuqarolar fikrlarini jamlab, qaror qabul qiluvchi davlat tuzilmalariga yetkazishni rejalashtirmoqda. Bekmurodov misol sifatida iPhone smartfonlarining ortib borayotgan mashhurligini keltirdi: "Bugun 100 ming kishi iPhone ishlatsa, ertaga bu raqam 500 mingga yetadi. Savol tug‘iladi – biz 500 ming kishini cheklaymizmi?"
Bojxona qo‘mitasi esa ushbu qoidalarni kuchaytirish mahalliy ishlab chiqaruvchilarni qo‘llab-quvvatlash, adolatli raqobat muhiti yaratish va "soya importi"ga qarshi kurashga qaratilganini ma’lum qildi. Qo‘mita tahlillari shuni ko‘rsatdiki, bojxonasiz olib kirish qoidalari ko‘p hollarda shaxsiy foydalanish uchun emas, balki tijorat maqsadlarida qo‘llanilgan.
Bojxona limitlari masalasi manfaatlar to‘qnashuvini yuzaga chiqardi: bir tomonda davlat ichki bozori himoyasi va importni tartibga solish maqsadi, ikkinchi tomonda esa fuqarolarning mamlakatda mavjud bo‘lmagan keng assortimentdagi mahsulotlardan foydalanish ehtiyoji. "Yuksalish" harakati muvozanatli yechim topish uchun muloqotni davom ettirish zarurligini ta’kidlamoqda.
“Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!
