Sergey Kas'yan: Musiqa an'analarni saqlashga yordam beradi

2025 yilning kuzida O'zbekistonda rekord darajada ko'p to'ylar o'tkazildi. Prezident huzuridagi Statistika agentligi ma'lumotlariga ko'ra, yanvar-sentabr oylarida 95 mingdan ortiq nikoh qayd etildi, bu o'tgan yilning shu davriga nisbatan 7,3 foizga ko'pdir.

To'y marosimlari o'zbek diasporasi uchun madaniy o'zlikni saqlab qolishning asosiy usullaridan biri bo'lib qolmoqda. Vatandan minglab kilometr uzoqlikda ham to'ylar barcha qoidalarga muvofiq – marosimlar, mehmonnavozlik va, eng muhimi, jonli musiqa bilan tashkil etiladi.

Xalqaro Migratsiya Tashkiloti (IOM) ma'lumotlariga ko'ra, 2024/25 yillarda 2 milliondan ortiq O‘zbekiston fuqarosi mamlakatdan tashqarida yashab mehnat qilmoqda. Moskva, Istanbul yoki Nyu-York bo'lsin, o'zbek to'ylari o'tkaziladigan joylarda bir narsa o‘zgarmasdan qolmoqda: bu nafasi bilan quvvat bag‘ishlaydigan jonli musiqa.

Klarinet, saksofon va duduk milliy quvonch va madaniy xotiraning ramziga aylangan. Ushbu an'anani saqlab kelayotganlar orasida Buxorolik musiqachi Sergey Kas'yan ham bor.

Joriy yil u Buxoro Musiqachilar Assotsiatsiyasida 25 yillik a'zolikni nishonlamoqda. U 2000 yildan buyon buxoro davuli va nafasli cholg'ular maktabini rivojlantirib kelmoqda.

Toshkentda bo‘lib o‘tgan respublika tanlovining sovrindori (2-o‘rin) va yoshlar tanlovi hakamlar hay'ati a'zosi bo‘lgan Kas'yan o‘zining professionalligi orqali avlodlar va qit'alar o'rtasida ko‘prik yaratmoqda. Uning hayoti musiqaning chet elda yashayotgan o‘zbeklarga ona madaniyat bilan bog‘liqlikni yo‘qotmaslikka va milliy bayramlarning hissiy asosini saqlab qolishga qanday yordam berayotganini ko‘rsatadi.

Nafasli cholg‘ular o‘zbek to‘ylari va bayramlarida markaziy o‘rinni egallaydi. Ularning ovozi balandligi, hissiyot uyg‘otishdagi kuchi va katta auditoriyani boshqarish qobiliyati bilan ajralib turadi.

Naqshli musiqaning boy ovozi ko‘chadagi tantanalar uchun ham, keng zallar uchun ham mos keladi. Sergey Kas'yanning aytishicha, nafasli cholg‘ular tadbirning ritmini belgilaydi, hissiy urg‘ularni boshqaradi va ba'zan ssenariyni almashtiradi.

O‘zbek madaniyatida repetitsiyalar o‘tkazish odati yo‘qligi va aksariyat zallar jonli ijro uchun moslashmaganini inobatga olganda, musiqachilar o‘z quloqlari va tajribalariga tayangan holda ishlashlariga to‘g‘ri keladi. To‘ylar davomida nafasli cholg‘ular – klarinet, saksofon va duduk – zal, auditoriya va formatga moslashishga imkon beradi.

Har xil yosh va madaniyat vakillari qatnashgan tadbirlarda bunday yondashuv dasturani hammaga tushunarli qiladi. Kas'yan o‘zining musiqiy mahoratini 2000 yildan beri Buxoro Musiqachilar Assotsiatsiyasida rivojlantirib keladi.

Bu yerda u eng yaxshi metodikalar, tantanali dasturlarni tashkil etishning samarali usullari va boy repertuar to‘plamlariga ega bo‘ldi. Yoshlar tanlovi hakamlar hay'ati a'zosi sifatidagi tajribasi unga ijro sifati uchun qat'iy mezonlarni ishlab chiqishga yordam berdi.

O‘zbek diasporasi vakillari vatandan uzoqda bo‘lsa ham, to‘ylarni barcha urf-odatlarga mos ravishda o‘tkazishni davom ettirmoqda. Bu til, turmush tarzini va ona yurt ohangini saqlashning bir usulidir.

Sergey Kas'yan o‘z tajribasi bilan xalqining milliy an'analarini asrab qolishga hissa qo‘shmoqda. U musiqaning tarjima qilinmasdan ham madaniy ma'nolarni yetkazish imkoniyatiga ega ekanligini ta'kidlaydi.

Musiqa orqali, hatto chet elda ham, o‘zbek xalqining milliy madaniyatini saqlash mumkin. Eng asosiysi, musiqachi yurtdoshlariga melodiya orqali minglab kilometrlarni unuttirib, vataniga qaytish imkoniyatini yaratib beradi.

“Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!