Toshkent shahrida 21 sentyabr kuni atmosfera ifloslanishi bo‘yicha rekord saqlangani haqida xabar berilgan edi. Ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vazirligi shu mavzuga aniqlik kiritdi. Mazkur ifloslanishning sabablari va xavfli oqibatlar haqida mutaxassislar ma’lumot berdi.
Ifloslanishning asosiy sababi
21 sentyabr kuni respublikada past bosimli hudud shakllanib, Samarqand, Jizzax, Sirdaryo va Toshkent viloyatlarida haroratning 34-35 darajagacha isishiga sabab bo‘ldi. Bu isish jarayonining asnosida, Toshkent viloyatining janubiy stansiyalarida harorat 35 darajadan yuqoriga chiqdi. Ushbu jarayonni, atmosfera bosimi 1028 gPa ga ko‘tarilishi bilan bog‘liq bo‘lgan sovuq antisiklonning hududga kirishi orqali shiddatlanishi mumkin.
G‘arbiy shamol va chang havosi
Shamollar g‘arbiy tomondan yurishga boshladi va bu holat 22 sentyabrga kelib Toshkentga chang havosini olib keldi. Aydarko‘l va Qizilqum mintaqa chang havo massalarining Toshkentga yetib kelishi, shaharda PM2.5 va PM10 mayda zarrachalarining miqdori oshishiga sabab bo‘ldi. PM2.5 zarralarining konsentratsiyasi O‘zgidromet tomonidan amalga oshirilgan o‘lchovlarga ko‘ra 142 mkg/metr kubni tashkil etgani, bu milliy standartdan 4 barobar ko‘pligini ko‘rsatdi.
Toshkentdagi holat va xatarlar
Toshkent shahrida kechki vaqtda havoda PM2.5 va PM10 zarralarining konsentratsiyasi ortib, haroratga ta’sir qilgan. Ayniqsa, Toshkent xalqaro aeroportida ko‘rish masofasi 4000 metrgacha cheklangani xabar berildi. Bu mayda dispers zarralari shahar hududida bo‘lishning salbiy oqibatlari hisoblanadi, chunki ular nafaqat odamlarning nafas yo‘llarini zararlaydi, balki uzoq muddatda organizmga zarar yetkazishi mumkin.
Prognoz va yomonlashuv ehtimoli
O‘zgidromet ma’lumotiga ko‘ra, 23-24 sentyabr kunlari Toshkent shahri havosida mayda zarralar to‘planishi davom etar ekan, inversiya hodisasi sababli ularning miqdori yana oshishi ehtimoli bor. Past bosimli atmosfera hududining yoqoriga chiqishi natijasida, mayda zarrachalarning tozalanishi ro‘y beradi, ammo bu jarayon tez emas. Shuningdek, 24 sentyabrga kelib, antisiklonning uchib ketishi va yangi past bosimli atmosfera jarayonining paydo bo‘lishi, tozalanishning yangi jarayonlarini bosqichma-bosqich boshlaydi.
Havo yuqori sifatga qaytish uchun vaqt kerak
Toshkent shahridagi havo ifloslanishi to‘g‘risidagi ma’lumotlarning ortda qolgan oqibatlari ifloslanish bilan bog‘liq muammolarni yoritib beradi. Bu yerda asosiy xavflar – odamlar va atrof-muhit uchun xavf tug‘dirgan chang va kimyoviy moddalardir. Toshkentning tozalanishi uchun yangi harorat va atmosfera bosimi o‘zgarishlariga ko‘p vaqt va maxsus sharaoitlar talab qilinadi.
Shuning uchun har bir fuqaro havo sifatiga diqqat qaratishga, ixtiyoriy tarzda atrofni muhofaza qilishga va ekologik choralar ko‘rishga harakat qilishi muhimdir.
“Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!
