Chaqaloq sarg‘aymoqda: Sababi nima?

Yangi tug‘ilgan chaqaloqlarning terisi sarg‘aygani ko‘plab onalarni xavotirga soladi. Bu holat tibbiyotda neonatal sariqlik (yoki giperbilirubinemiya) deb nomlanadi va u chaqaloqlarda eng ko‘p uchraydigan holatlardan biridir.

Aslida, bu holat aksariyat hollarda tabiiy va vaqtinchalik bo‘lib, hayotining ilk haftalarida ko‘riladi. Ammo ba’zida sarg‘ayish jiddiy sabablar bilan bog‘liq bo‘lishi ham mumkin.

Eng asosiy sabablar:

1. Bilirubin miqdorining ko‘payishi
Chaqaloqning tanasida qizil qon hujayralari parchalanganda bilirubin degan moddalar ajraladi. Jigar bu moddani organizmdan chiqarib yuboradi, ammo yangi tug‘ilganlarda jigar hali to‘liq ishlamasligi sababli bilirubin tanada to‘planib, sarg‘ayishga olib keladi.

2. Erta tug‘ilish (muddatidan oldin tug‘ilganlar)
Muddatidan avval tug‘ilgan chaqaloqlarda jigar funksiyasi zaif bo‘lganligi sababli sariqlik xavfi yuqoriroq bo‘ladi.

3. Onaning qon guruhi farqlanishi (qon nizosi)
Agar ona bilan chaqaloq qon guruhida farq bo‘lsa, immun tizim bola qon hujayralarini parchalaydi. Bu ham bilirubinning ortishiga sabab bo‘ladi.

4. Ko‘krak suti bilan bog‘liq sariqlik
Ba’zi hollarda onaning ko‘krak suti tarkibi sariqlikni kuchaytirishi mumkin. Ammo bu holat odatda xavfli emas va davolashni talab qilmaydi.

Qanday payqash mumkin?
Sarg‘ayish odatda ko‘z oqi va yuzdan boshlanadi, so‘ngra butun tana bo‘ylab tarqalishi mumkin. Uyda oddiy usul — chaqaloqning peshonasiga bosim o‘tkazib, teri rangiga qarash mumkin.

Qachon shifokorga murojaat qilish kerak?
- Agar chaqaloqning sarg‘ayishi 2 haftadan ko‘proq davom etsa;
- Harorati ko‘tarilsa yoki lohas bo‘lsa;
- Emishdan bosh tortsa yoki juda uyquchan bo‘lsa.

Sariqlik yangi tug‘ilgan chaqaloqlarda tabiiy holat bo‘lishi mumkin, ammo ba’zida chuqur tibbiy sabablar yashiringan bo‘ladi. Shuning uchun har qanday sarg‘ayish holatini e’tiborsiz qoldirmaslik va shifokor bilan maslahatlashish zarur. Erta tashxis — sog‘lom kelajak garovi! “Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!