Ўзбекистонда айрим турдаги маҳсулотлар учун экологик йиғим тизими йўлга қўйилади. Бу ҳақда Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлиги 14 август куни Президентга тақдим этган махсус тақдимотида маълум қилинди.
Қайси маҳсулотлар учун экойиғим бўлади?
Янги тартибнинг биринчи босқичида қуйидаги 6 турдаги товарлар экологик йиғим доирасига киради:
-
батарейка ва аккумуляторлар;
-
транспорт воситалари;
-
мойлаш материаллари;
-
қадоқ маҳсулотлари;
-
шиналар ва резина камералар;
-
шиша маҳсулотлари.
Вазирлик маълумотларига кўра, ҳозирда мамлакатда чиқиндиларнинг катта қисми полигонларга юборилади ва қайта ишлаш даражаси анча паст. Масалан, шиналарнинг бор-йўғи 17 фоизи, шишанинг 6,3 фоизи, пластмассанинг эса 11,2 фоизи қайта ишланади.
Чиқиндилар ҳажми ва келажак прогнозлари
Йиллик чиқинди ҳажми жуда катта: пластмасса бўйича — 1,8 миллион тонна, электрон чиқиндилар — 144 минг тонна, шиша — 647 минг тонна, мой — 250 тонна ва резина бўйича 217 минг дона. Шунингдек, 2035 йилга қадар электр чиқиндилар ҳажми яна 10 минг тоннага кўпайиши кутилмоқда.
Экологик йиғим жорий этилиши чиқиндиларни қайта ишлаш тизимини ривожлантириш, табиатга зарарни камайтириш ва ресурслардан самарали фойдаланишни таъминлашга қаратилган. Бу орқали қайта ишлаш салоҳияти оширилиб, полигонларга чиқиндилар оқимини камайтириш режалаштирилмоқда.
«Замин»ни Telegram’да ўқинг!