АҚШ президенти Дональд Трамп душанбага ўтар кечаси, 27 октябр куни Air Force One самолёти бортидаги журналистлар билан суҳбатда Украинадаги уруш ҳақида кескин баёнот берди, деб хабар берди Dw.com. Унинг фикрича, жанглар ниҳоятга етказилиши шарт ва бу ишни фақат Владимир Путин амалга ошириши мумкин.
“Уруш, аслида, бир ҳафтада тугаши керак эди, аммо тўртинчи йилдирки, давом этяпти. Энди у одамлар ҳаётини сақлаш ҳақида ўйлаши лозим, ракета синаш билан эмас”, — деди Трамп. Президент сўзларига кўра, Москва ўз стратегиясини қайта кўриб чиқиши ва қурол билан курашни эмас, дипломатияни танлаши вақти келган.
Трамп, шунингдек, Россия томонининг таҳдидларига жавобан АҚШ ҳарбий кучлари доимий равишда тайёр ҳолатда эканини эслатиб ўтди. “Россия яхши билади: дунёдаги энг кучли ядровий сувости кемаларидан бири уларнинг қирғоқлари яқинида. Демак, ракета 8 минг мил парвоз қилиши шарт эмас. Биз ҳеч ким билан ўйин ўйнамаяпмиз”, — деди у. Президентнинг бу сўзлари Оқ уйнинг Россия билан муносабатларда мувозанатни сақлашга интиляётганини кўрсатди.
Бу орада Москва ҳам ўз позициясини билдирди. Россия ташқи ишлар вазири Сергей Лавров Владимир Путиннинг Украина бўйича АҚШнинг “концептуал таклифларини” амалий кўриб чиқишга тайёр эканини маълум қилди. Унинг сўзларига кўра, икки давлат таклифлар устида ишлаш учун вақтинчалик танаффус олган. Бу қадам музокаралар учун эҳтимолий дипломатик йўл очиши мумкинлигини англатади.
Шу билан бир вақтда, Кремл сайтида Путин иштирокидаги стратегик кучлар машғулоти ҳақидаги хабар эълон қилинди. Президент маълум қилишича, ядровий қурол тизимларининг учта йўналишида жанговор парвозлар амалга оширилган ва синовлар давомида янги турдаги қурол — “Буревестник” қанотли ракета — синаб кўрилган. Путин уни “ноёб ишланма” деб атади ва бу қуролнинг қўлланиш имкониятлари ўрганилаётганини таъкидлади.
Россия Бош штаби раҳбари Валерий Герасимовнинг маълум қилишича, “Буревестник” 21 октябрь куни синовдан ўтказилган ва 14 000 километр масофани босиб ўтган. Унинг айтишича, ракета тахминан 15 соат ҳавода бўлган ва “исталган нуқтадаги юқори даражада ҳимояланган объектга аниқ зарба бериш қобилияти”га эга.
Шу билан бирга, бу маълумотлар ҳозирча мустақил манбалар томонидан тасдиқланмаган. Ғарб ҳарбий таҳлилчилари томонидан ҳам расмий изоҳ берилмаган. НАТОда “Skyfall” деб аталувчи “Буревестник” лойиҳаси ўн йилдан ортиқ вақтдан бери ишлаб чиқилмоқда. Унинг двигателида кичик ядровий реактор ўрнатилгани ва назарий жиҳатдан бир неча кун давомида ҳавода қолиши мумкинлиги айтилган.
Nuclear Threat Initiative (NTI) ташкилотининг 2019 йилги ҳисоботига кўра, “Skyfall” Ер шарини паст баландликда айланиб учиш, ҳаво мудофаа тизимларини айланиб ўтиш ва нишонга яширинча зарба бериш имкониятига эга деб баҳоланган.
Шундай бир пайтда, Трампнинг “урушни тугатиш керак” деган чақириқлари дунё жамоатчилиги диққатини яна Украина атрофидаги можарога қаратди. Россиянинг ядровий синовлари эса глобал хавфсизлик бўйича янги муҳокамаларни бошлатди.
Шу тариқа, Вашингтон ва Москва ўртасидаги сиёсий тортишувлар янги босқичга ўтмоқда. Бир томон тинчликни талаб қилса, иккинчи томон ҳарбий куч орқали босимни сақлаб туришга уринмоқда. Лекин дунё ҳамжамиятининг асосий умиди — дипломатия ғалаба қилиши ва қурол эмас, мулоқот устувор бўлишида қолмоқда.
“Zamin”ни Telegram'да ўқинг!
