Болаларни интернетдаги таҳдидлардан ким ҳимоя қилади? Офcом янги чораларни таклиф қилди

Буюк Британиянинг медиа ва коммуникациялар бўйича регулятори — Офcом, интернетда айниқса болалар учун хавфсизликни кучайтириш мақсадида технологик платформаларга нисбатан янги талабларни муҳокамага қўйди. Таклиф қилинаётган чоралар орасида ноқонуний контентнинг оммавий тарқалишини тўхтатиш, болалар ливестреамъларини ёзиб олиш ёки уларга виртуал совғалар юборишни чеклаш ҳам мавжуд.

Офcом директори Оливер Гриффитснинг айтишича, янги чора-тадбирлар мавжуд онлайн хавфсизлик қонунларига қўшимча тарзда ишлаб чиқилган бўлиб, интернетдаги таҳдидларнинг доимий ўзгариб боришига мос тарзда янгиланмоқда.

“Биз платформаларни жавобгарликка тортяпмиз ва хавотирли ҳолатларда тезкор чоралар кўраяпмиз. Бироқ технология ва зарарли контент шакллари доимо ўзгаради, шунинг учун биз ҳам онлайн ҳаётни янада хавфсиз қилиш учун ҳаракатдаман,” — деди у.

Асосий таклифлар нималардан иборат?
Офcом томонидан эълон қилинган жамоатчилик консультацияси қуйидаги уч йўналишда таклифларни қамраб олади:

• Ноқонуний контентнинг вирусдай тарқалишини тўхтатиш.
  
• Зарарли ҳолатларнинг манбасини барвақт аниқлаш.
  
• Болалар учун қўшимча ҳимоя механизмларини жорий этиш.
  

Бу чоралар, айниқса, болаларни ўз жонига қасд қилиш ёки ўзига зарар етказишга даъват этувчи контентдан ҳимоя қилишни мақсад қилган.

Британиядаги Моллй Росе Фоундатион жамғармаси раиси Иан Русселл, регуляторнинг ёндашувини танқид қилар экан, қонунчиликдаги “тизимли камчиликлар” ҳалигача давом этаётганини таъкидлади.

“Агар платформалар юзасидан фақат косметик ўзгартиришлар қилинадиган бўлса, мавжуд хавфлар ва келажакдаги оғир хатарларга қарши курашиш имконсиз бўлади. Бунга барҳам бериш учун Бош вазир кучлироқ ва мажбурий тартибга солишни таъминловчи қонунчиликни йўлга қўйиши керак,” — деди у.

Платформаларга қандай талаблар қўйилиши мумкин?
Офcомнинг таклифларига кўра:

• Барча йирик фойдаланувчилараро платформалар (масалан, ТикТок, Тwитч, Instagram) оммавий ливестреамлар орқали жиноят содир этилиши хавфи бўлса, бу ҳолатни фойдаланувчилар хабар қилиши учун махсус восита жорий этиши лозим бўлади.
  
• Энг йирик платформалар эса зарарли болалар контентини аниқлаш учун фаол мониторинг технологияларини қўллаши талаб қилиниши мумкин.
  

Дунё бўйлаб интернетдан фойдаланиш ортиб бораётган бир пайтда, Ўзбекистонда ҳам болалар ва ёшлар интернетдаги контентга кенг кириш имконига эга. Шу боис, Офcомнинг бу каби ташаббуслари бошқа мамлакатлар, жумладан Ўзбекистон учун ҳам долзарб тажриба ва кўрсаткич бўлиши мумкин.

Мутахассислар фикрига кўра, Ўзбекистон ҳам миллий қонунчиликда рақамли хавфсизликни кучайтиришга ва халқаро стандартлардан ўрнак олишга интилиши зарур. Шу билан бирга, ота-оналар, мактаблар ва технологик компаниялар болаларни онлайн муҳитда ҳимоя қилишда фаол ҳамкорлик қилиши керак. «Замин»ни Telegram’да ўқинг!