Европа Хитойга қарамликдан чиқиш йўлида

Франциядаги Сольвай заводи Европада ноёб ер металларини тўлиқ ажрата оладиган ягона иншоотдир. Бу металлар смартфон, электромобил, шамол турбиналари ва мудофаа тизимларида муҳим аҳамиятга эга. Ҳозирги вақтда қазиб олишнинг 70%, қайта ишлашнинг эса 90% Хитойда амалга оширилади, бу Европани импортга қарам қилади.

Пандемия ва Украина уруши таъминот занжиридаги заифликларни кўрсатди. Сольвай каталитик қурилмалардан воз кечиб, электромобил батареялари ва мудофаа тизимлари учун магнит ишлаб чиқаришга йўналяпти. Асосий манба – Европадаги эскирган двигателлар ва ускуналарни қайта ишлаш.

Компания 2030-йилга бориб Европа эҳтиёжининг 30%ини маҳаллий манбалардан қоплашни режаламоқда. Шу билан бирга, Бразилия, Канада ва Австралиядан хомашё олиб келиш ҳам кўзда тутилган. Европада ҳозирча фақат Франция ва Эстонияда қайта ишлаш заводлари мавжуд.

Европа Иттифоқи хомашё тўғрисидаги қонун орқали импорт улушини камайтиришни мақсад қилган. Франция ҳукумати Сольвайга 20 миллион евро солиқ имтиёзи берди. Мутахассислар бир манбага қарамлик геосиёсий хавф туғдиришини таъкидлайди.

Хитой экспортни назорат қилишни ўз ҳуқуқи деб билади. Европа эса Лотин Америкаси ва бошқа давлатлар билан келишувлар имзоламоқда. Сольвай экологик тоза ишлаб чиқариш қимматроқ бўлса-да, узоқ муддатли келишувлар орқали Европада ишлаб чиқарилган металлардан фойдаланишни рағбатлантирмоқчи.