AQSH armiyasida katta o‘zgarish: generallar sonini sezilarli qisqartirishga qaror qilindi

AQSH Mudofaa vaziri Pit Hegset mamlakatning harbiy xarajatlarini qisqartirish bo‘yicha olib borayotgan keng ko‘lamli kampaniyasi doirasida muhim qaror qabul qildi. Unga ko‘ra, Amerika Qo‘shma Shtatlari qurolli kuchlaridagi yuqori qo‘mondonlik darajasida xizmat qilayotgan general va admirallar soni jiddiy ravishda qisqartiriladi.

Mudofaa vazirligining rasmiy ma’lumotlariga asoslansak, bu qisqartirish birinchi navbatda Bosh shtab boshliqlari, Milliy gvardiya generallari va Birlashgan qo‘mondonlik tizimiga ta’sir qiladi. Xususan, umumiy tarkibning 20 foizini tashkil etuvchi general va admirallar lavozimidan ozod etiladi. Qo‘shimcha ravishda, Milliy gvardiya tarkibidagi yuqori lavozimdagi shaxslarning 20 foizi, Birlashgan qo‘mondonlik tizimining esa yana 10 foizi qayta tashkil etiladi.

Mudofaa vazirligi taqdim etgan so‘nggi ma’lumotga ko‘ra, 2025 yil 31 mart holatigacha AQSH armiyasida 38 nafar yuqori martabali qo‘mondon — general va admirallar faoliyat yuritmoqda. Ular orasida Bosh shtab boshliqlari birlashgan qo‘mitasi raisi, qurolli kuchlar turlari bo‘yicha shtablar boshliqlari, Yevropa va Afrikadagi qo‘mondonlik rahbarlari, hamda Koreya yarimorolidagi amerikalik harbiy kuchlar rahbarlari bor.

Qizig‘i shundaki, Hegset kim aniq lavozimdan ozod etilishiga oid aniq ismlarni ochiqlamadi. Biroq, bu qaror Pentagonda katta islohotlar boshlanganidan dalolat beradi.

Eslatib o‘tamiz, AQSHning avvalgi prezidenti Donald Tramp ma’muriyati davomida ham bir qator yuqori martabali harbiy xizmatchilar o‘z lavozimlaridan chetlatilgandi. Ular orasida general-leytenant Jennifer Short, admiral Liza Franketti va admiral Linda Fegan kabi yuqori darajadagi shaxslar ham bor edi. Shuningdek, 2024 yil boshida Shtablar qo‘mitasi raisi Charlz Braun ham iste’foga chiqarilgan edi.

Bu jarayon bilan birga, AQSH tarixida birinchi marta harbiy budjet bir trillion dollardan oshishi rejalashtirilmoqda. Oq uy kelgusi yillarda "Oltin gumbaz" nomli yangi raketaga qarshi mudofaa tizimini yaratish, harbiy kemalarni ko‘paytirish va yadroviy salohiyatni mustahkamlashni o‘z oldiga maqsad qilib qo‘ygan.

Hozircha ushbu jarayonlarning AQSH harbiy salohiyati va xalqaro pozitsiyasiga qanday ta’sir qilishi noaniq. Biroq, bu o‘zgarishlar armiyadagi rahbariyat tizimini qayta shakllantirishi va harbiy siyosatga yangicha yuz tutishi aniq. “Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!