Tel-Aviv osmonida raketalar: Eronning Isroilga javobi qanday bo‘ldi?

^{Isroilning «Temir gumbaz» mudofaa tizimi Eron raketalarining Tel-Aviv ustidagi hujumini qaytarmoqda
Leo Correa / AP / Scanpix / LETA}
Yaqin Sharqdagi vaziyat yana bir bor keskin tus oldi. 13 iyun kuni kechqurun Eron Isroilga yuzlab ballistik raketalar yo‘lladi. Hujum mahalliy vaqt bilan soat 21:00 atrofida boshlandi va bir necha to‘lqinda amalga oshirildi. Isroil mudofaa kuchlari — SAHAL (IDF) — bu holatga zudlik bilan javob qaytarib, mudofaa tizimlarini faol ishga tushirdi. Rasmiy bayonotda aholiga xavfsiz hududlarga yashirinish va u yerda keyingi ko‘rsatmalargacha qolish so‘raldi.

Qo‘rqinchli tun: Tel-Avivda portlashlar va dahshat

Eng kuchli zarbalar Isroil poytaxti Tel-Avivga yo‘naltirildi. Shahar osmonida “Temir gumbaz” havo mudofaa tizimi ishga tushgani, ammo bir necha raketa turar joy hududlariga kelib tushgani videokadrlarda aniq aks etdi. Reuters agentligiga ko‘ra, guvohlar shahardagi portlashlar, yong‘inlar va panika to‘g‘risida xabar berishdi.

^{Ramat-Gandagi vayrongarchilik}
Tel-Aviv aglomeratsiyasida kamida yettita nuqtada zarbalar qayd etildi. “Yediot Axronot” va “12-kanal” kabi ommaviy axborot vositalari Isroilning turli hududlaridagi ziyon va vayronagarchilik haqida ma’lumotlar tarqatdi. Ba’zi turar joy binolari vayron bo‘lgan, odamlar yonayotgan binolarda qamalib qolgan. O‘t o‘chiruvchilar halokatli sharoitda odamlarni qutqarishga muvaffaq bo‘ldi.

Erondan “Haqiqiy va’da-3”: javob zarbasi rasmiylashdi

Islom inqilobi muhofizlari korpusi Eronning bu amaliyotini “Haqiqiy va’da-3” deb atadi. Korpus bayonotiga ko‘ra, Eron Isroildagi harbiy bazalar, havo hududlari va strategik obyektlarga to‘g‘ridan to‘g‘ri zarbalar bergan. Ushbu harakat avvalgi ikki “va’da” amaliyotining mantiqiy davomi sifatida ko‘rilmoqda — 2024 yil aprel va oktyabr oylarida ham Eron Isroilga raketalar yo‘llagan edi.

^{Manbalar Ramat-Ganda bir ayol halok bo‘lganini xabar qilgan}
IRNA agentligi tarqatgan ma’lumotlarga ko‘ra, Eronning bir nechta raketa zarbalari Isroilning Milliy xavfsizlik vazirligi yoki Mudofaa vazirligiga tegishli binolardan birini vayron qilgan. Bu xabar hozircha Isroil tomonidan rasman tasdiqlanmadi.

Jabrlanuvchilar va qurbonlar haqida ma’lumotlar

Rasmiy ma’lumotlarga ko‘ra, hujum natijasida kamida 41 kishi jarohatlangan, ularning aksariyati yengil tan jarohati olgan. Ikki kishi og‘ir ahvolda shifoxonaga yotqizilgan. Dastlab qurbonlar yo‘qligi aytilgan bo‘lsa-da, keyinroq “New York Times” Tel-Aviv yaqinidagi Ramat-Gan shahrida bir ayol halok bo‘lgani haqida xabar berdi.

^{Hujum chog‘ida Tel-Aviv ko‘chalaridagi vaziyat}
Isroilning javobi: “qizil chiziq” kesib o‘tildi

Isroil mudofaa vaziri Israel Kas o‘z bayonotida Eronning hujumi “qizil chiziq”ni kesib o‘tganini ta’kidladi. Uning so‘zlariga ko‘ra, Eron tinch aholi yashaydigan hududlarga hujum qilgani uchun og‘ir oqibatlarga duch keladi. “Oyatullohlar rejimi o‘z jinoyati uchun javob berishi shart”, — dedi Kas. Isroil armiyasi AQSH bilan hamkorlikda raketalarning ko‘pini urib tushirganini ma’lum qildi.

Hujum nega yuz berdi?

Eron ushbu keng ko‘lamli hujumni Isroilning avvalroq Erondagi harbiy va yadroviy infratuzilmalarga bergan zarbalarga javob sifatida amalga oshirgan. Ushbu zarbalar natijasida yuqori lavozimli harbiylar, olimlar va tinch aholi vakillari halok bo‘lgan edi. Isroil zarbalaridan so‘ng Eron dronlar orqali javob qaytardi, ammo ular yo‘ldayoq Iroq, Iordaniya va Suriya havo makonlarida tutib qolingan.

Oyatulloh Xomanaiyning bayonoti: “Bu urush boshlanishi”

Eron oliy rahbari oyatulloh Ali Xomanaiy davlat televideniyesi orqali chiqish qilib, Isroilning zarbasini rasman urush e’loni sifatida baholadi. Uning so‘zlariga ko‘ra, “Sionistik rejim” o‘z jinoyatining oqibatlaridan qocha olmaydi va “bezarar qolishi mumkin emas”. U Eron xalqiga murojaat qilib, “bizning javobimiz yarimta bo‘lmaydi”, deya qat’iy bayonot berdi.

Xulosa: Yaqin Sharqda yangi bosqich boshlanmoqda

So‘nggi voqealar shubhasiz, Yaqin Sharqdagi siyosiy va harbiy muvozanatni butkul o‘zgartirishi mumkin. Eron va Isroil o‘rtasidagi qarshilik o‘yin emas — bu mintaqaning kelajagiga ta’sir qiluvchi jiddiy sinovdir. Jahon hamjamiyati, xususan, AQSH va Yevropa Ittifoqi bu vaziyatni sinchkovlik bilan kuzatmoqda. Ammo masalaning eng asosiy nuqtasi shundaki — tinch aholi yana qurbon bo‘lmoqda.