Yevropa AQSHga muhtojligini tan oldi: Ukrainada yagona fikr yo‘q

Yevropa Ittifoqi va AQSHning Ukrainaga nisbatan pozitsiyasi o‘rtasida sezilarli tafovut bor, deb yozadi politico.eu. Biroq bu farq, Yevropani Amerika bilan maksimal darajada hamkorlik qilishga undaydi, chunki kontinentda mustaqil harakat qilish uchun yetarlicha salohiyat yo‘qligi ham tan olinmoqda.

Belgiya bosh vaziri Bart de Vever Yevropa Ittifoqi sammiti oldidan bergan intervyusida, Ukraina bo‘yicha umumiy bir fikr shakllanmaganini ochiq aytib o‘tdi. “Bizga ayon bo‘lib turibdiki, Yevropa bu muammodan dars chiqarishi kerak. O‘z kuchimizni strategik jihatdan yanada mustahkamlash vaqti keldi. Lekin hozirgi kunda amerikaliklarning o‘rnini to‘liq bosish imkoniyatimiz yo‘q. Shu sababli, AQSH bilan maksimal darajada uzoq hamkorlik qilishga intilamiz,” — deb ta’kidladi de Vever.

Uning so‘zlariga ko‘ra, Yevropada Ukraina masalasida AQSHga nisbatan aniqroq va prinsipial pozitsiya bor. Biroq bu yetakchilik diplomatik faoliyatni to‘liq ta’minlash uchun yetarli emas. Yevropa hozircha AQSHning siyosiy va iqtisodiy ko‘magiga qaram bo‘lib turibdi.

Sammitda Belgiya rahbari YEI davlatlarini Ukraina tarafdori pozitsiyasini yorqin va aniq namoyon qilishga chaqirdi. “NATO sammitida Ukraina delegatsiyasi norasmiy qismida qatnashdi, lekin muzokaralar stolida yo‘q edi — bu haqiqatan ham achinarli holat,” deya izohladi u.

De Vever, ayniqsa, Yevropa Ukrainaga qaratilgan birdamlik va qo‘llab-quvvatlashni yanada ochiq ifoda etishi kerakligini alohida ta’kidladi. Uning fikricha, Vengriya bundan istisno, qolgan 26 davlat Ukraina xalqining orqasida ekanini ko‘rsatishi kerak.

Yevropada Ukraina bo‘yicha yagona pozitsiya shakllanmaganiga yana bir misol — Polshaning yangi prezidenti Karol Navrotskiy Yevropa Ittifoqiga Ukraina qo‘shilishiga qarshi chiqqan edi. Shuningdek, Vengriya bosh vaziri Viktor Orban ham Ukrainaga YEI va NATO eshiklarini yopiq deb hisoblaydi, chunki bu qadam G‘arb davlatlarini Rossiya bilan ochiq to‘qnashuvga olib kelishini ta’kidlagan.

Ayni vaqtda, Ukraina masalasida Yevropa va AQSH manfaatlari har doim ham mos tushavermaydi. Yevropa strategik mustahkamlikka intilayotgan bir paytda, AQSHning siyosiy va harbiy yordami hali ham hal qiluvchi ahamiyatga ega bo‘lib qolmoqda.

Natijada, YEI doirasidagi sammitlar va NATO yig‘ilishlarida Ukrainaga qaratilgan qo‘llab-quvvatlash masalalari doim keskin bahs va muzokaralarga sabab bo‘lmoqda. Yevropa rahbarlari esa, AQSHga qaramlikni qisqartirish va o‘z pozitsiyasini mustaqil ifoda etish masalasida yangi yo‘l izlashga harakat qilmoqda.

Eng muhimi — Ukraina bo‘yicha umumiy qarash yo‘q, ammo Yevropa o‘zini baribir Amerikaga bog‘liq deb hisoblaydi va hamkorlikni davom ettirishga umid qiladi. “Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!