Shirin limonadlar va gazlangan ichimliklarni muntazam ravishda iste’mol qilish soch to‘kilishi xavfini sezilarli darajada oshiradi. Bu odat oddiy ko‘rinsa-da, hayotiy salomatlikka jiddiy ta’sir ko‘rsatishi mumkin.
2023 yilda Xitoy olimlari olib borgan tadqiqotlar shuni ko‘rsatdiki, har kuni kamida bir stakan gazli ichimliklar iste’mol qiladigan yosh erkaklarda soch to‘kilishi ehtimoli, bunday odatdan voz kechganlarga nisbatan uch baravar yuqori.
Endi esa Portugaliyalik olimlar ham o‘tkazgan yaqin tahlillari shu xulosani tasdiqladi: shirin ichimliklar sochning qalinligi, o‘sishi va tovlanishi jarayoniga salbiy ta’sir ko‘rsatishi ehtimoli katta. Ularning tadqiqotlariga ko‘ra, har hafta 3,5 litrdan ortiq (ya’ni kunlik o‘rtacha 500 ml) gazli va shirin ichimlik iste’mol qiladigan erkaklarda soch to‘kilishi boshqalarga nisbatan sezilarli darajada ko‘proq kuzatiladi.
Mutaxassislar fikricha, bu holat asosan ortiqcha shakar sabab bo‘ladi — u qon aylanishiga salbiy ta’sir ko‘rsatadi va yallig‘lanish jarayonlarini kuchaytiradi. Natijada soch follikulalari zaiflashadi va sochning sifatli o‘sishi cheklanadi. Shu bilan birga, energetik ichimliklar ham xavfli sanaladi: ulardagi yuqori miqdordagi kofein stress gormoni — kortizolni oshirishi mumkin va bu ham soch to‘kilishiga olib keladi.
Hozirgi vaqtda olimlar shirin ichimliklar soch to‘kilishiga qanday mexanizm orqali ta’sir ko‘rsatishini chuqur o‘rganishmoqda, ammo ikkisi orasida aniq bog‘liqlik allaqachon isbotlangan.
Ma’lumotlarga ko‘ra, 20 yoshga yetgan erkaklarning kamida 25 foizida soch to‘kilishi belgilarini kuzatish mumkin. 50 yoshdan oshganlar orasida esa bu ko‘rsatkich 85 foizga yetadi. Shuning uchun ham uzoq muddatli va salomatlikni saqlash uchun gazli va shirin ichimliklarni cheklash muhim.
