Prezident Shavkat Mirziyoyev sud tizimini isloh qilish va odil sudlovni rivojlantirish masalalariga bag‘ishlangan taqdimot bilan yaqindan tanishdi. Davlat rahbariga taqdim etilgan ma’lumotlar va takliflar orqali mamlakat sud tizimidagi dolzarb muammolar, ularning yechimlari hamda kelgusida amalga oshirilishi kutilgan muhim islohotlar keng muhokama qilindi.
So‘nggi yillarda sud tizimi izchil o‘zgarishlarga erishdi. Ilgarigidek jazolovchi organ emas, balki inson huquq va erkinliklarini himoya qiluvchi demokratik tizim sifatida shakllantirildi. Jumladan, ma’muriy sudlar tashkil etildi, oilaviy nizolarga ixtisoslashgan sudyalar korpusi yaratildi, maishiy zo‘ravonlikning oldini olish bo‘yicha samarali mexanizmlar joriy etildi. Shuningdek, investitsiyaviy nizolarni ko‘rib chiqish uchun alohida sud tarkibi yo‘lga qo‘yildi.
Sud tizimidagi ochiqlik va raqamlashtirish
Prezident ta’kidlaganidek, sud ishlarining ochiqligi va xalqchilligi ta’minlanishi lozim. Bu jarayon raqamlashtirish orqali amalga oshiriladi. Mazkur maqsadda rivojlangan davlatlar tajribasiga tayanilgan holda “Raqamli sud” konsepsiyasi ishlab chiqildi. Bu tashabbus korrupsiya xavfini kamaytirish, fuqarolar va tadbirkorlar uchun ortiqcha ovoragarchiliklarsiz adolatli sudlovdan foydalanish imkonini yaratadi.
Tahlillarga ko‘ra, fuqarolik va iqtisodiy sudlarda ko‘rib chiqilayotgan ishlar katta qismini nizosiz masalalar tashkil etadi. Shu bois bunday holatlarni ma’muriy idoralar vakolatiga o‘tkazish taklif etildi. Bu esa fuqarolar va biznes subyektlari murojaatlarini qisqa vaqt ichida hal qilish imkoniyatini beradi.
Sudyalik lavozimining barqarorligi va yangi tartiblar
Adolat va ishonchni ta’minlashda sudyalik lavozimining barqarorligi muhim o‘rin tutadi. Shu bois sudyalarni tayinlash muddatlarini qayta ko‘rib chiqish masalasi ham ko‘tarildi. Shuningdek, mintaqaviy taftish sudlarini tashkil etish, viloyat darajasidagi taftish instansiyalarini tugatib, ularning o‘rnini 5 ta yirik mintaqaviy sud orqali amalga oshirish taklifi bildirildi. Natijada viloyat sudlarida faqat apellyatsiya va kassatsiya instansiyalari faoliyat yuritishi rejalashtirilmoqda.
Sud tizimi uchun yangi kadrlar tayyorlash
Yana bir muhim masala — kadrlar tayyorlash tizimini tubdan isloh qilishdir. Sudyalar oliy maktabini qayta tashkil etish asosida Odil sudlov akademiyasini barpo etish konsepsiyasi taqdim etildi. Bu akademiya kelajakda yuksak malakali, zamon talablariga javob beradigan kadrlarni tayyorlashda muhim o‘rin tutadi.
