Тошкент шаҳрида ҳайратланарли ва тарихий аҳамиятга эга ҳодиса юз берди: милоддан аввалги II-I асрлардан тортиб ХХ асргача бўлган даврга оид 400 миллион сўмлик қадимий тангаларни чет элга олиб чиқишга уриниш аниқланди. Бу ҳақида 29 август куни Ўзбекистон Божхона қўмитаси матбуот котиби Ҳусан Тангриев маълум қилди.
Маълум бўлишича, ушбу ҳолат Тошкент шаҳар божхона бошқармасининг “Келес” темир йўл чегара постида содир бўлган. Жойида олиб борилган текширувда Ўзбекистон ҳудудидан яширин равишда тарихий бойликларни олиб чиқишга уриниб кўрган шахс фош қилинган. Хусусан, “Тошкент-Новосибирск” йўналишидаги поездида ушбу шахснинг қўл юки ва сумкалари текширилганда, божхона ходимларига олдин маълум қилинмаган 325 дона қадимий танга, заргарлик буюмлари, турли артефактлар, гиря ва камон ўқлари топилган.
Божхона ходимлари хабар қилишича, ушбу коллекциядаги 210 дона танга ўзбек давлатчилиги тарихи давомида вужудга келган қарийб барча давлатларга тааллуқли ва ўзига хос коллекция сифатида эътироф этилиши мумкин. Бу эса ушбу топилмаларнинг тарихий аҳамияти ва бойлигини янада оширади.
Ўзбекистон Республикаси Маданий мерос агентлиги Бадиий экспертиза бошқармасининг санъатшунослик экспертизаси хулосасига кўра, топилган қадимий буюмлар милоддан аввалги II-I асрлардан тортиб ХХ асргача бўлган даврни қамраб олади. Шу боис, уларнинг барчаси нафақат тарихий, балки маданий қийматга ҳам эга деб топилган ва умумий тахминий баҳоси қарийб 400 миллион сўмга тенг деб баҳоланган.
Таъкидланишича, олиб қўйилган 325 дона тарихий ва қадимий ашё ҳозирда Ўзбекистон Ислом цивилизацияси маркази музейи фондида вақтинча сақловга топширилган. Мазкур ҳолат, мамлакатда маданий бойликларнинг хавфсизлиги ва уларнинг хорижга ноқонуний олиб чиқилишининг олдини олиш бўйича олиб борилаётган чора-тадбирларни яна бир бор кўрсатди.
Ўзбекистон Республикаси қонунчилигига мувофиқ, 50 йилдан ортиқ бўлган маданий бойликларни олиб чиқиш тақиқланган. “Маданий бойликларнинг олиб чиқилиши ва олиб кирилиши тўғрисида”ги қонунига кўра, Божхона қўмитаси бу соҳада давлат ваколатига эга ва хорижга ноқонуний олиб чиқишга уриниш ҳолатларини аниқлаб, уларни тўсиш вазифасини амалга оширади.
Ушбу ҳолат нафақат тарихий тангаларнинг аҳамиятини, балки миллий маданий меросни ҳимоя қилишнинг қанчалик муҳим эканини яна бир бор исботлади.
«Замин»ни Telegram’да ўқинг!
