Қозоғистонда армияга чақирув: энди СМС ва электрон хабар орқали!

Қозоғистонда ҳарбий чақирувда янги давр: СМС ва электрон портал орқали чақириладиган бўлди
Қозоғистонда муддатли ҳарбий хизматга чақириш тизимида катта ўзгаришлар амалга оширилди. Энди мамлакат фуқароларига чақирув қоғозлари анъанавий қоғоз шаклида эмас, балки замонавий технологиялар — матнли СМС хабарлар ва электрон ҳукумат портали орқали етказилади. Бу ҳақда мамлакат Сенати аппарати раҳбари Максим Споткай маълум қилди. Янги тизим қонунчилик асосида мустаҳкамланди ва расман кучга кирди.

Мамлакатнинг амалдаги ҳарбий қонунчилигига киритилган мазкур ўзгаришлар замонавийлашув йўлидаги муҳим қадам сифатида баҳоланмоқда. Ҳарбий чақирув жараёнида қулайлик яратиш, ортиқча қоғозбозликдан халос этиш ва жараённи рақамлаштириш мақсад қилинган. Споткай буни "чақирув тизимининг соддалаштирилиши" деб атади.

Хабар етказишда фуқаро розилиги муҳим
Янги қонунга кўра, ҳарбий хизматга чақирилаётган фуқаро агар у СМС хабарни ўқимаган ёки қабул қилмаган бўлса, у ҳолда фуқаро расман хабардор қилинмаган деб ҳисобланади. Бу эса ҳарбий чақирувда инсон ҳуқуқларини ҳурмат қилиш ва фуқароларга маълумотни ўз вақтида ва тўғри етказиш масаласига алоҳида эътибор қаратилганидан далолат беради.

Қозоғистон ҳукумати электрон давлат хизматлари портали орқали ҳам чақирув хабарини йўллашни йўлга қўйди. Бу тизим орқали фуқаролар ўзларига тегишли чақирув маълумотларини шахсий кабинет орқали кўришлари мумкин. Мазкур усул нафақат қулай, балки ишончли ҳисобланади.

Талабаларга чақирув кечиктириш фақат бир марта берилади
Сенат томонидан тасдиқланган яна бир муҳим ўзгариш — бу талабаларнинг ҳарбий хизматга чақирилишини кечиктириш тартибига тааллуқли. Янги қонунга асосан, энди Қозоғистон ёшлари ҳар бир таълим даражасида фақат битта марта чақирувни кечиктириш ҳуқуқига эга бўлади. Масалан, бакалавриат давомида бир марта кечиктириш берилса, кейинги даражада — магистратурада яна бир бор фақат бир мартагина кечиктириш имконияти мавжуд бўлади. Бу ўзгариш таълим олиш баҳонасида ҳарбий хизматдан узоқлашиш ҳолатларининг олдини олишга қаратилган.

Армияда хизмат қилганлар учун ОТМга имтиёзлар
Янги тартибга кўра, Қозоғистонда муддатли ҳарбий хизматни тамомлаган фуқароларга катта имтиёз берилади: улар мамлакатдаги барча университетларга — Олий таълим муассасаларига (ОТМ) Ягона миллий тест (ЕНТ)дан ўтмасдан кириш ҳуқуқига эга бўлади. Бу улар учун рағбат сифатида кўзда тутилган. Мазкур ёндашув ёшлар орасида ҳарбий хизматга қизиқишни ошириши ва ватан олдидаги бурчни адо этишга бўлган ижобий муносабатни кучайтириши кутилмоқда.

Янги тизим қандай ишлайди?
Янги тизимнинг ишлаш тартибига кўра, чақирув ёшидаги ҳар бир фуқаро ўзининг мобил телефонига СМС кўринишида чақирув хабари олади. Шу билан бирга, у электрон ҳукумат порталида ҳам шахсий аккаунти орқали чақирув қаерда ва қачон бўлиши ҳақида тўлиқ маълумотга эга бўлади. Агар фуқаро ушбу хабарни қабул қилмаса ёки ўқимаса, унга қарши жавобгарлик чоралари кўрилмайди. Бу эса ҳарбий чақирувнинг фуқаролик ҳуқуқларига зид равишда амалга оширилишининг олдини олади.

Янги қонун ўз ичига халқаро стандартларга мос равишда инсон ҳуқуқлари, шаффофлик ва аниқликни қамраб олган. Чақирув жараёнида шубҳали ҳолатлар камаяди, фуқаролар ўз вазифаларини ўз вақтида ва хабардорлик асосида бажаради.

Хулоса
Қозоғистонда ҳарбий чақирув тизимининг рақамлаштирилиши мамлакатдаги ижтимоий муносабатларнинг янги босқичга кўтарилаётганидан далолат беради. Замонавий ахборот технологиялари ёрдамида фуқароларга тезкор ва ишончли тарзда чақирув юбориш тизими нафақат қулайлик, балки адолат, инсон ҳуқуқлари ва самарадорликни таъминлайди.

Шу билан бирга, талабалар учун белгиланган кечиктиришлар ва хизматни адо этганларга берилган ОТМга кириш имтиёзлари ҳарбий хизматнинг жозибадорлигини ошириши мумкин. Янги қонун нафақат ҳарбий соҳада, балки таълим ва ижтимоий соҳаларда ҳам катта таъсир кўрсатиши кутилмоқда.

«Замин»ни Telegram’да ўқинг!