Дунёдаги энг қадимги бумеранг топилди: Палеолит инсонларининг сирли қуроли

Польшадаги Облазова ғорида археологлар томонидан топилган 40 минг йиллик бумеранг нафақат Европада, балки бутун инсоният тарихидаги энг қадимги улоқтириш қуроли сифатида эътироф этилмоқда, деб хабар берди plosone.org. Бу кашфиёт халқаро олимлар гуруҳи — Италия, Швейцария, Польша ва бошқа давлатлар вакиллари иштирокида амалга оширилди.

Бу бумеранг 1985 йилдаёқ топилган бўлса-да, сўнгги технологиялар орқали унинг асл ёши 42,3–39,3 минг йил экани аниқланди. Мамонт тишидан маҳорат билан ишланган ва 72 сантиметр узунликдаги бу буюм, тадқиқотчилар фикрича, ўша давр одамларининг ҳайратланарли даражада технологик билими ва қобилияти борлигидан далолат беради.

Археологларнинг таъкидлашича, бумеранг ўта яхши сақланган ва ундаги ўйиқлар буюм ўнг қўл билан отиш учун махсус тайёрланганини кўрсатади. Шунга қарамай, унинг аэродинамикаси қайтиб келадиган эмас, балки асосан ов қилиш ёки эҳтимол маданий ва маросим мақсадларда қўлланишга мўлжалланган бўлиши мумкин.

Бу қадимги қурол инсон суяклари, тулки тишларидан ясалган тақинчоқлар ва турли тош қуроллар билан бирга топилгани эса, ўша даврдаги Ҳомо сапиэнс ҳаёти ва турмуш тарзи ҳақида чуқурроқ тасаввур беради. Болонья университетидан Сара Таламо таъкидлаганидек, бумерангнинг ана шундай шакли ва ишлови у давр одамларининг ҳайратланарли даражада ҳисоб-китоб қилиш қобилиятига эга бўлганини кўрсатади.

Тадқиқотчилар фикрича, бу топилма палеолит даври инсонлари — яъни илк Ҳомо сапиэнслар неандерталлардан технология ва хулқ-атворда кескин фарқ қилганини яна бир бор исботлайди. Мамонт тишларини қайта ишлаш, аэродинамик ҳисоблашлар ва ов қуроли тайёрлаш бўйича уларда улуғ тажриба шаклланган.

Қизиғи, ушбу кашфиётгача маълум бўлган энг қадимги бумеранглар Австралияда топилган ва уларнинг ёши 20 минг йил билан чекланган эди. Польшадаги топилма эса деярли икки баравар қадимийроқ. Бу дунёда турли жойларда, мустақил равишда улоқтириш қуролларининг ихтиро қилинганини англатади.

Қисқаси, Облазова ғорида топилган 40 минг йиллик бумеранг инсон тарихида янги саҳифа очмоқда. Бу буюм нафақат ов қуроли, балки ўша давр одамларининг фикрлаш, ҳисоблаш ва технологик ривожланиш даражасини намоён этади. Энди илм-фан учун янги савол: яна қайси ҳудудларда шунга ўхшаш қадимий қуроллар топилиши мумкин? Мазкур топилма тарихчилар ва археологлар учун янги илҳом манбаи бўлиши шубҳасиз. «Замин»ни Telegram’да ўқинг!