Аляскада ўтказилган саммитда Россия президенти Владимир Путин Америка раҳбари Доналд Трампни самимий сўзлар билан кутиб олди: “Хайрли кун, азиз қўшним, сизни соғ-саломат кўрганимдан мамнунман”, деди у. Путинга кўра, бу учрашув мантиқан айнан шу ерда ўтказилиши керак эди, чунки Россия ва АҚШ — қўшни давлатлар.
Путин таъкидлаганидек, Москва ва Вашингтон ўртасидаги муносабатлар совуқ уруш давридан кейинги энг паст нуқтага тушиб кетган. Шу билан бирга, у эртами-кечми икки давлат қарама-қаршиликдан мулоқотга ўтиши табиийлигини қайд этди. Президент сўзларига кўра, у Трамп билан жуда яхши ва тўғридан-тўғри алоқалар ўрнатган.
Россия раҳбари фикрича, Америка президенти Украинадаги можарони ҳал қилишга чинакам қизиқиш билдираяпти, унинг сабаблари ва илдизларини чуқур ўрганиш нияти бор. Шу боис, Украина масаласи саммитнинг энг асосий мавзуларидан бирига айланди. “Мен Трампнинг Украина хавфсизлиги таъминланиши шарт деган фикрига қўшиламан. Россия ҳам можарога чек қўйишдан манфаатдор”, деди Путин.
Унинг таъкидлашича, Москва Европа пойтахтлари ортиқча тўсиқлар қўйиб, тинчлик йўлидаги ҳаракатларга зарар етказмаслигини умид қилмоқда. Шу билан бирга, у Трамп билан эришилган келишувлар Украинада тинчликка йўл очишига умид билдирди. Президент қўшимча қилди: агар Трамп аввалдан давлат раҳбари бўлганида, эҳтимол, уруш бошланмаган бўларди.
Путин суҳбатнинг махфий ва очиқмас ўтган қисми учун ҳам америкалик ҳамкасбига миннатдорчилик билдирди. Унга кўра, Байденга бу можаро “жиддий оқибатлар”га олиб келиши мумкинлигини тушунтиришга ҳаракат қилган ва бундай қадам катта хатолик бўлганини таъкидлаган. Шунингдек, Россия етакчиси АҚШ билан сиёсий соҳада “кечадан эртага” қадам ташлаш умидини билдирди.
“Украинадаги ҳозирги вазият Россия учун фожиа ва улкан дард”, деди Путин.
Саммитдан сўнг Доналд Трамп ҳам ўз фикрларини билдирди. Унинг айтишича, учрашув самарали ўтган, бир қатор масалаларда келишувга келинган, лекин тўлиқ тушуниш бўлмаган ва ҳозирча қатъий келишув йўқ. Шунга қарамай, у “сезиларли ютуқлар” ҳақида гапирди ва Путин билан яхши муносабатларини алоҳида таъкидлади.
Трамп Зеленский, НАТО ва бошқа етакчиларга қўнғироқ қилиб, Путин билан муҳокамалар натижалари ҳақида маълумот беришга ваъда берди. Унинг сўзларига кўра, Украинага оид кўплаб масалалар бўйича келишув мавжуд, қолганлари эса келишиш учун яхши имкониятга эга. Шу билан бирга, у Путин билан келишилган нарсаларни ҳали “келишув” деб аташ мумкин эмаслигини, барча томонларнинг розилиги талаб этилишини уқтирди.
“Путин ҳам Украинадаги можарони тугатишни хоҳлайди. Мен эса уни тез орада яна кўришга умид қиламан”, деди Трамп. У матбуот анжуманида 2016 йилги сайловларга Россиянинг “аралашуви” ҳақидаги масалани ҳам эслаб: “Бу ёлғон эканини иккаламиз ҳам билардик”, деди.
Шунингдек, Путиннинг навбатдаги учрашувни Москвада ўтказиш таклифига Трамп қизиқиш билан муносабат билдириб: “Бу қизиқ. Мен бундай нарсани тасаввур қила оламан”, деди.
Шу билан бирга, икки президент қўшма матбуот анжуманида журналистлар саволларига жавоб бермади, фақат баёнотлар билан чекланишди.
Хулоса қилиб айтганда, Аляска саммити расмий келишувсиз якунланса ҳам, Путин ва Трампнинг очиқ мулоқотлари икки давлат ўртасида диалог йўлининг бошланиши сифатида талқин қилинмоқда. Аммо Украина масаласи бўйича аниқ натижа ҳали йўқ ва унинг тақдири ҳали ҳам ноаниқ қолмоқда.
«Замин»ни Telegram’да ўқинг!
