Кипрда рўйхатдан ўтган халқаро нефт трейдинги компанияси Gunvor Group Ltd. Россиянинг энг йирик хусусий нефт-газ корпорацияси бўлган “Лукойл” компаниясининг хориждаги активларини сотиб олиш режасидан воз кечганини маълум қилди. Бу ҳақдаги баёнот 6 ноябрь куни компаниянинг расмий X (собиқ Twitter) саҳифасида эълон қилинди.
Gunvor'нинг бу қарорини АҚШ Молия вазирлиги ташкилотга нисбатан қаттиқ баёнот берганидан бир соатча ўтиб билдирди. АҚШ расмийларига кўра, компаниянинг Россия билан алоқалари ҳали ҳам мавжуд ва Украинадаги уруш якунланмагунча унга фаолият юритиш учун лицензия берилмайди.
Вашингтон расмий баёнотида шундай дейилди:
“Президент Трамп урушни дарҳол тўхтатиш зарурлигини очиқ айтди. Россия тажовузни давом эттирар экан, Кремлнинг иқтисодий қўғирчоғи бўлган Gunvor ҳеч қачон фаолият юритиш ёки фойда олиш учун лицензияга эга бўлмайди”.
Шу орқали АҚШ Молия вазирлиги Gunvor’ни Россия билан алоқада айблади. Бироқ компания вакиллари бу айбловларни “асоссиз ва ёлғон” деб атади.
“Gunvor ҳар доим ўз мулкдорлари ва фаолияти ҳақида очиқ маълумот бериб келган. Биз ўн йилдан ортиқ вақтдан буён Россия билан алоқани узганмиз, у ердаги активларимизни сотганмиз ва Украинадаги урушни очиқ қоралаб келамиз. Биз санкциялар талабларига тўлиқ риоя қилиб иш олиб борамиз”, — дейилади компания баёнотида.
Шу билан бирга, Gunvor “Лукойл”нинг хорижий активларини сотиб олиш бўйича таклифини расман қайтариб олди.
Эслатиб ўтамиз, “Лукойл” — АҚШ ва Буюк Британия санкциялари остида бўлган Россиянинг йирик хусусий компанияларидан бири. У 30 октябр куни Gunvor билан хорижий бизнесни сотиш бўйича келишув ҳақида хабар берганди. Шу келишув доирасида рус томони бошқа харидорлар билан музокара қилмаслик мажбуриятини ҳам олган.
Бироқ бу битим халқаро миқёсда шубҳаларга сабаб бўлди. Кўплаб экспертлар бу ҳаракатни Россия компанияларига нисбатан жорий этилган чекловларни айланиб ўтиш уриниши сифатида баҳолади.
Gunvorнинг тарихи ҳам эътиборга лойиқ: компания 2000 йилда россиялик тадбиркор Геннадий Тимченко ва швед ишбилармони Торбьёрн Тёрнквист томонидан тузилган. 2014 йилда, Қрим аннексияси учун халқаро санкциялар кучга киришидан аввал, Тимченко ўз улушини шеригига сотиб, компаниядан чиқиб кетган. Шундан сўнг Gunvor Россиядаги барча активларини сотганини маълум қилган.
Охирги ҳафталарда АҚШ Молия вазирлигининг Ташқи активлар назорати бошқармаси (OFAC) “Россия Украинадаги урушни тинч йўл билан тугатишга қизиқмаётгани” учун қўшимча санкциялар жорий этди. Улар нафақат “Лукойл” ва “Роснефть”, балки уларга тегишли бўлган 30 дан ортиқ шўъба компанияларни ҳам қамраб олди.
Буюк Британия ҳам бу ташаббусга қўшилиб, “Лукойл” ва “Роснефть”га нисбатан активларни музлатиш, траст хизматлари ва транспорт операцияларига чекловлар жорий этди. Лондоннинг таъкидлашича, бу компаниялар Россия ҳукумати учун стратегик аҳамиятга эга энергетика соҳасининг асосий устунлари ҳисобланади.
Шундай қилиб, халқаро босимлар фонида Gunvor ва “Лукойл” ўртасидаги эҳтимолий келишув амалга ошмай қолди. Бу ҳолат Россиянинг глобал иқтисодий тизимдаги чекланишини янада кучайтирди ҳамда санкциялар сиёсатининг таъсири ҳануз самарали эканини кўрсатди.
“Zamin”ни Telegram'да ўқинг!
