Доимий чарчоқ ҳисси билан қандай курашиш керак?

^{Фото: Marie Claire}
Қувватсизлик, ётоқдан туришни мутлақо истамаслик, доимий уйқучанлик — буларнинг барчаси катта шаҳарнинг ўзига хос ритми ва чексиз стресснинг оқибатлари. Marie Claire нашри доимий чарчоқ билан қандай курашиш кераклигини маълум қилди.

Меъёридан ортиқча ишлаганлик тушдан кейин намоён бўлади, унинг белгилари бош оғриғи, диққатни тўлиқ ёки қисман йўқотиш, ҳатто кўриш қобилиятининг пасайиши бўлиши мумкин. Афсуски, кўп ишлайдиган одам бундай муаммога тез-тез дуч келади.

Қаҳвадан воз кечинг

Қаҳва сарфланган энергияни қайтаради, уйқучанликни йўқотади ва натижада самарадорликни оширади, деган мустаҳкам ўрнашган қараш қисман тўғри. Ҳақиқатан ҳам, кофеин мияни фаоллаштиришга ёрдам беради ва тананинг умумий тонусини ошириши мумкин. Кундалик меъёрдан ошиб кетиши умумий ҳолатни оғирлаштиради. Нега? Бу жуда оддий: кофеин организмдан намликни йўқотади ва сувсизланиш ўз навбатида чарчоққа олиб келади. Гап шундаки, организмда керакли миқдорда сув бўлмаса, босим кескин пасаяди, қон айланиши секинлашади, яъни организм зарур бўлганидан анча кам кислород олади.

Газаклар ҳақида унутманг

Кучли чарчоқ ва организмнинг умумий заифлигининг биринчи аломатларида енгил тетиклантирувчи газак истеъмол қилиш тавсия этилади. Бироқ рацион масаласига барча масъулият билан ёндашиш керак. Умуман ширин ёки ёғли таом мумкин эмас, аксинча, энергия пайдо бўлишига ҳисса қўшадиган банан ёки цитрус мевалари, кўкат ва помидорлар билан салат ҳам яхши, чунки помидорда ҳар қандай энергетик ичимликда бўлгани каби аминокислоталарнинг юқори миқдори мавжуд.

Нонуштани, албатта, истеъмол қилинг

Нонушта куннинг деярли энг муҳим таоми ҳисобланиши бежиз эмас, организмни энергия билан таъминлаш ва керакли соатлар давомида қувват бериш учун мўлжалланган. Нонушта учун энг яхши вариант бўтқа ва бир бўлак кепакли нон, уларнинг организмга сеҳрли таъсири иккала маҳсулотда ҳам ортиқча бўлган кўп миқдорда клетчаткага боғлиқ. Бундан ташқари, бўтқага йогурт, пишлоқ ёки бир нечта апельсин қўшиш мумкин — цитрус мевалар ажойиб тоник хусусиятга эга. Бундан ташқари, бундай тўйимли, энг муҳими, соғлом нонушта нафақат мияни, балки қоматни ҳам яхши ҳолатда сақлашга ёрдам беради.

Тушликдан воз кечманг

Кўпинча, иш билан тўлиб-тошган ҳолда тушлик унутилиши мумкин, худди кераксиздек кечқурунга қолдирилади, лекин аслида тушлик иш кунининг қолган қисмида қувноқ кайфиятни кафолатлайди. Бундан ташқари, тушлик менюси ҳақида яхшилаб ўйлаб кўриш керак: дастурхонда темирга бой овқатлар бўлиши лозим, чунки унинг етишмаслиги тез чарчашнинг асосий сабабидир. Шунинг учун мол жигари, балиқ ёки тухум истеъмол қилиш тавсия этилади.

Кабинетдаги ҳавога эътибор қилинг

Масъулиятли вазифалар билан шуғулланиш давомида тоза ҳаво сурункали чарчоққа қарши курашда энг зарур омиллардан бири бўлган иш жойида бор ёки йўқлиги билинмайди. Гап шундаки, чарчоқнинг асосий сабабларидан бири гипоксия ёки оддийроқ айтганда, кислород етишмаслигидир. Совуқ ҳавода ҳам эшик ёки деразани очишга ҳаракат қилинг, хонани тоза ҳавога тўлдириш одат бўлиб қолсин. Агар шамоллашдан қўрқсангиз, ижобий таъсир кўрсатиш учун икки ёки уч дақиқа кифоя қилади, чунки бу қисқа вақт ичида ҳам хонадаги ҳаво янгиланишига етади.

Кечқурунни режалаштиринг

Ишдан уйга қайтгандан сўнг дарҳол уй юмушларини бажаришга интилмаслик керак, бироз дам олишга вақт бериш ёки ярим тунгача ухлаш лозим — бу ҳолда организм тўлиқ дам олади. Қайта тикланиш учун барча имкониятлардан фойдаланади.

Кунни ижобий ҳис-туйғулар билан бойитинг

Ухлашдан олдин кейинги кун давомида хурсанд қилиши мумкин бўлган бирон бир машғулотни ўйлаб топинг. Сартарошга ташриф буюриш, маникюр қилдириш ёки янги кўйлак учун дўконлар айланинг. Гап шундаки, психологларнинг фикрига кўра, ёқимли воқеани кутиш эрталаб уйғонишни осонлаштиради. “Замин” янгиликларини “Одноклассники”да кузатиб боринг