Ўзбекистон молиявий соҳасида янги иштирокчи пайдо бўлди: мамлакатда биринчи микромолиявий банк – “Таянч” ўз фаолиятини бошлади. Бу 24 октябр куни Ўзбекистон Марказий банки томонидан “Tayyab Finance Микромолия Ташкилоти” акциядорлик жамиятига тегишли лицензия берилгандан сўнг амалга ошди.
Ушбу жараён натижасида “Tayyab Finance” микромолия ташкилоти микромолиявий банк сифатида қайта ташкил этилди ва “Таянч” деб номланди. Ҳозирги пайтда Марказий банк ушбу ташкилотнинг янги мақомини давлат реестрига киритиш учун зарур ўзгартишларни амалга оширмоқда.
Ушбу ўзгаришлар жараёни июл ойида бошланган бўлиб, “Tayyab Finance” биринчи бўлиб микромолия банкка айланиш учун олдиндан рухсат олган ташкилотлардан бири эди. Янги мақомга мослашиш учун компания устав фондини сезиларли даражада оширди.
Давлат корхоналари ва ташкилотлари ягона реестрига кўра, дастлаб 2022 йил октябр ойида Тошкент шаҳрининг Сергели туманида рўйхатдан ўтган банкнинг устав фонди 13,9 миллиард сўмдан 53,9 миллиард сўмга оширилган. Банк асосчилари сифатида Алвира Фаритовна Ханипова ва Акбарбек Равшанбек ўғли Мустақимов тенг улушларда (50 фоиздан) қатнашган.
Янги турдаги молиявий институтларнинг ташкил этилиши феврал ойида Президент Шавкат Мирзиёев томонидан имзоланган қонун туфайли амалга ошди. Ушбу қонун микромолиявий банкларнинг фаолияти учун ҳуқуқий асос яратди ва улар микромолия ташкилотлари ҳамда анъанавий тижорат банклари ўртасидаги бўшлиқни тўлдириши кўзда тутилган.
Қонунчилик янги бозор иштирокчилари учун аниқ талабларни белгилаб берди. Микромолиявий банклар учун минимал устав капитали 50 миллиард сўм этиб белгиланди.
Улар аҳолининг 200 миллион сўмгача бўлган омонатларини қабул қилиш ва 5 миллиард сўмгача бўлган кредитларни тақдим этиш ҳуқуқига эга. Энг муҳим талаблардан бири эса кичик бизнесни қўллаб-қувватлашга қаратилган: бундай банкларнинг кредит портфелининг камида 70 фоизи микро ва ўзини ўзи банд қилган фуқароларни молиялаштиришга йўналтирилиши лозим.
Финтех соҳаси эксперти ва PayWay компанияси ҳаммуассиси Беҳзод Ботировнинг фикрига кўра, микромолиявий банкларнинг пайдо бўлиши тадбиркорликни ривожлантириш ва банк соҳасига ижобий таъсир кўрсатади. Ўзбекистонда микромолиявий банклар ташкил этилиши молиявий хизматларнинг оммабоплигини ошириш бўйича кенг қамровли стратегиянинг бир қисмидир.
Статистика маълумотларига кўра, мамлакатда микромолия хизматлари бозори сезиларли ўсишни кўрсатмоқда, бу эса аҳоли ва кичик бизнес орасида кредит маҳсулотларига бўлган юқори талабни тасдиқлайди.
