Жаҳон клублари чемпионати: янги формат, янги тарих, янги қаҳрамонлар

2025 йилнинг ёзи футбол оламида мутлақ янгиликларга бой, ғалабага чанқоқ клублар учун тарихий палла бўлиши кутилмоқда. FIFA томонидан тўлиқ ислоҳ этилган ва янги форматда ўтказиладиган Клублар ўртасидаги Жаҳон чемпионати бу гал 32 жамоа иштирокида ўтади. Бундай кўламдаги мусобақа тарихда илк марта бўлиб, ушбу чемпионатни АҚШнинг 12 та замонавий стадиони қабул қилади.

Янгиланган формат – мундиалга хос мафкура

Агар аввалги турнирда жами 7 жамоа қатнашиб, 11 кун ичида 7 та ўйин ўтказилар эди, энди вазият бутунлай ўзгарди. Янги формат FIFA жаҳон чемпионати ҳамда UEFA Чемпионлар лигасининг муваффақиятли тизимига асосланади. Яъни, 32 жамоа 4 тадан 8 та гуруҳга ажратилади. Ҳар бир жамоа гуруҳдаги рақиблари билан бир мартадан ўйин ўтказади. Гуруҳда биринчи ва иккинчи ўринларни эгаллаганлар кейинги босқич – плей-оффга йўл олади.

Баҳсларда дуранг қайд этилган тақдирда, ғолиб қўшимча вақтда ёки пенальтиларда аниқланади. Мусобақа тўлиқ 29 кун давом этади – бу эса футбол ихлосмандлари учун ҳақиқий байрам.

Чемпионат тақвими ва ўйинлар жойи

Мазкур мусобақа 2025 йил 14 июнь куни Майамидаги “Хардрок” стадионида “Ал-Аҳли” ва “Интер Майами” ўртасидаги очилиш баҳси билан старт олади. Финал эса 13 июль куни Ньюжерсидаги “Метлайф” аренасида бўлиб ўтади.

Қандай қилиб йўлланма олинди?

Мусобақада иштирок этиш учун икки хил йўл мавжуд:

1. Автоматик йўлланма: Сўнгги тўрт мавсумда қитъа миқёсида чемпионликка эришган жамоалар (масалан, УЕФА Чемпионлар Лигаси, Либертадорес ва бошқалар).

2. Рейтинг асосида: Қитъавий мусобақаларда тўрт йил давомида кўрсатилган натижаларга асосан топланган баллар орқали сараланган жамоалар.

УЕФА 12 та, Конмебол 6 та, КОНКАКАФ ва КАФ 4 тадан, ОФК 2 та, Океания 1 та ўринга эга. Ҳар бир мамлакатдан эса кўп деганда 2 клуб қатнашиши мумкин. Аммо “чемпионлик” сабабли истиснолар ҳам мавжуд — масалан, Бразилиядан 4 та жамоа қатнашади.

УЕФА квотаси тўлдирилиши натижасида “Барселона”, “Милан”, “Севилья”, “Ливерпуль”, “РБ Лейпциг” каби топ клублар турнирдан четда қолди. Улардан айримлари Европа чемпионлар лигасида ғалаба қозонмаган ёки рейтингда пастда турган. Бундай мисоллардан бири — “Бенфика”, “Ювентус” ва “РБ Залцбург”дир, улар юқори рейтинг туфайли саралашдан ўтган.

Янги кубок — ғурур ва шон-шуҳрат рамзи

FIFAнинг маълум қилишича, янги кубок 24 каратли олтин билан қопланган бўлиб, ҳар икки томонида дунё футболи тарихи акс этган ёзув ва нақшлар бор. Кубокда барча 211 FIFA аъзоси ва 6 та конфедерация номи, дунё харитаси, стадионлар символикаси, футбол жиҳозлари тасвирланган. Кубокнинг марказида инглиз, араб, хитой, рус, испан, француз ва яна 7 тилда ўйилган ўзига хос ёзув мавжуд. Унда шундай сатр бор:

“Бу кубокни қўлга киритганлар учун тарих сизники! Сиз футболнинг чўққисидасиз — саноқли, аммо бутун дунё эътироф этадиган лаҳзанинг гувоҳи бўлдингиз.”

Кубокда ғолиблар логотипи лазер билан ўйиб туширилади, қалқон шаклидаги асоси орбитал тузилмага эга бўлиб, унга исталганча клублар логотипи қўшиш мумкин.

Якунда шуни таъкидлаш мумкинки, 2025 йилдаги ушбу янгиланган форматдаги Клублар ўртасидаги Жаҳон чемпионати футбол дунёсида янги даврни бошлаб беради. Бу нафақат жамоалар учун, балки миллиардлаб мухлислар учун ҳам унутилмас воқеа бўлади.