Foto: Reuters
Ukraina mudofaa vazirligi Donetsk oblastidagi Urojayne qishlog‘i ozod etilgani haqida xabar berdi. «Urojayne ozod etildi. Bizning himoyachilarimiz oldingi marralarga mustahkam o‘rnashgan», — dedi chorshanba kuni Ukraina mudofaa vaziri o‘rinbosari Anna Malyar.
Uning ortidan qishloq egallangani haqidagi ma’lumotni Ukraina qurolli kuchlari bosh shtabi rasmiysi Andrey Kovalev ham tasdiqladi.
Rossiya qismlari avvalroq boy berilgan Staromayorskedan sharqda joylashgan Urojayne posyolkasini tashlab chiqqani haqida rossiyalik Z-blogerlar o‘tgan hafta oxirlaridayoq yoza boshlagandi, ammo bu ma’lumot bugungi kunga qadar rasman tasdiqlanmagandi.
Urojayne — Mokriye Yali daryosi vodiysida, o‘tgan yili Rossiya qo‘shinlari Zaporijjya va Donetsk oblastlari tutashgan hududda Ukraina mudofaasi ichkarisiga kirish orqali hosil qilgan hamda Ukraina qurolli kuchlariga qanotlardan muammo tug‘dirib turgan Vremivka bo‘rtig‘ida joylashgan qishloqlardan biri hisoblanadi.
Endilikda Vremivka bo‘rtig‘i ortiq mavjud emas — bu hudud Ukraina armiyasining yozgi yurishi davomida to‘liq uzib tashlandi; qolaversa, endi Ukraina qurolli kuchlarining o‘zi rossiyaliklarning jangovar tartibiga yorib kirdi va amalda bu uchastkada Rossiya mudofaasining ikkinchi, ya’ni asosiy chizig‘iga yetib keldi. Asosiy mudofaa chizig‘ining bu yo‘nalishdagi tayanch punkti hisoblangan Staromlinivka qishlog‘i Urojaynedan 2-3 km janubda joylashgan.
Ukraina QK yozgi qarshi hujumi davomida aynan Vremivka bo‘rtig‘ida eng ko‘p aholi yashash manzillarini ozod etgan. Ukrainlar Urojaynedan shimoli-g‘arbdagi Staromayorskeni qaytarib olgani avgust oyi boshida ma’lum bo‘lgandi va o‘shanda rossiyalik Z-pabliklar Urojayne mudofaasi uch kundan ortiq bardosh bera olmasligini taxmin qilgandi. Ammo Rossiya qo‘shini zaxiralarini olib kelib, tinimsiz hujumga o‘tgan holda uni yana ikki hafta davomida mudofaa qildi.
Urojayne nimasi bilan muhim?
BBC sharhlovchisi Ilya Abishev
Bu qishloq janub tomon siljiyotgan ukrain qo‘shinlarining chap qanotini himoya qiladi va Staromayorske bilan birgalikda kelgusida Azov dengizi tomon yurish qilish uchun anchagina katta platsdarm tashkil etish imkonini beradi - bu yerdan turib turli yo‘nalishlarda hujumga o‘tish mumkin.
Urojaynedan g‘arbroqda joylashgan Priyutne hududida to‘plangan Rossiya qismlarini Staromlinivkadagi asosiy kuchlardan uzib qo‘yish uchun zarba berilishi mumkin. Shuningdek, daryo yoqasi bo‘ylab Krasnaya Polyana qishlog‘i va keyin Mariupol tomon yurish qilinishi xavfi mavjud. Ukrainlarda boshqa variantlar ham bor.
Shu bilan bir vaqtda Ukraina armiyasi janubiy frontning boshqa uchastkalarida bosim qilishni to‘xtatmayapti. Orixiv va Tokmak oralig‘idagi Rabotine qishlog‘i egallangani haqida ham xabarlar kelmoqda, bu esa Orixiv yo‘nalishida ham Rossiya mudofaasining ikkinchi chizig‘iga yetib kelinganini anglatadi. Qolaversa, Zaporijjya shahridan janubda, Dnipro daryosi bo‘yidagi Vasilivkaga hujum qilinmoqda va Xerson oblasti hududida daryo bo‘yida platsdarmlar tashkil etilmoqda.
Yurish qilish uchun ehtimoliy yo‘nalishlar ko‘paygandan ko‘paymoqda. Ukraina qurolli kuchlari uchun imkoniyatlar oynasi ochilmoqda, bu esa himoyalanayotgan tomon uchun yomon xabar.
Rossiya armiyasi Urojayneni naqadar tirishqoqlik bilan himoya qilgani ham Gerasimovning bosh shtabidagilar harbiy saflar cho‘zilishi va mudofaa chiziqlari yorib o‘tilishi xavfi ortganini his qilayotgani ko‘rsatadi.
Rossiya qo‘mondonligi front chizig‘ini barqarorlashtirish uchun faol mudofaalanib, raqibni chekintirish va u o‘ziga kelib olishiga yo‘l qo‘ymaslikka yoki hech bo‘lmaganda vaqtdan yutishga harakat qilmoqda, ammo buning uchun yangidan yangi kuchlarni, jumladan strategik zaxiralarni jangga tashlash talab etiladi.
Qarshi hujumga o‘tish uchun zarur sharoitlar yo‘qligida bunday mudofaa taktikasi yanada ko‘proq resurslarni talab etadi. Zaxira qismlar mavjud, ammo ularning barchasini ham harakatga keltirib bo‘lmaydi — ularning ba’zilari boshqa, tanklar uchun xavfli hisoblanadigan yo‘nalishlarni qamrab turibdi, boshqalari eng muhim vazifalarni bajarishga layoqatli emas, yana boshqalari esa qora kun uchun asrab turiladi.
Ammo resurslar hujum qilayotgan tomon uchun ham zarur
Ukraina qurolli kuchlarining kichik guruhlar bilan Rossiyaning o‘t ochish pozitsiyalarini ochish va ularni aniq nishonlarga ega artilleriyaning samarali zarbalari bilan bostirish taktikasi qaysidir ma’noda «Vagner» XHKning Baxmut uchun janglardagi uslubini yodga solib yuboradi.
Ammo vagnerchilar frontning tor uchastkasida harakat qilgan bo‘lsa, ukrain qismlari ancha keng front bo‘ylab Rossiya mudofaa tartibini buzishga harakat qilmoqda.
Ko‘rinib turibdiki, hujum qilishning ikkinchi varianti afzalroq, ammo har ikki holatda ham hujum qilayotgan tomonning katta yo‘qotishlari muqarrar bo‘ladi.
Yoppasiga hujum qilinganda yo‘qotishlar soni ko‘proq bo‘lishi ham mumkin — va muvaffaqiyat kafolatlanmagan holda.
Bunday xarakterdagi harbiy harakatlarda eng muhimi - harbiy amaliyotning hal qiluvchi bosqichi arafasida tomonlar qanday kuchlar muvozanati hosil qilganida bo‘ladi. Bunda gap faqat kimda ko‘proq kuch borligida emas, balki askarlarning ruhiy holati va boshqa ko‘plab omillar ham muhim.
Buni esa faqat dohiyona bosh shtab aniq hisoblay olishi mumkin. Va doim ham emas.
Ukraina, Urojayne, Ozod etdi, Rossiya mudofaasi Rossiya va Ukraina urushi “Zamin” yangiliklarini “Vkontakti”da kuzatib boring