BMT tadqiqoti: yoshlar ruhiy salomatligida global inqiroz kuzatilmoqda

Uzoq vaqt davomida hayotdan qoniqish hissi yoshlikda yuqori, o‘rta yoshda pasayib, keyin yana ortgani haqidagi nazariya ustun edi. Biroq BMT topshirig‘iga binoan o‘tkazilgan yangi tadqiqot bu qarashni butunlay inkor qildi.

Endi yoshlar hayotning eng baxtli qismida emas, aksincha, ularning baxtiyorlik darajasi sezilarli ravishda pasaygan.

Yoshlar ruhiy salomatlik muammolarini ko‘proq boshdan kechirmoqda, hali hayot tajribasi kam bo‘lsa-da, tashvish va depressiya holatlariga ko‘proq duch kelishmoqda.

Yoshlik – eng baxtli davr emasmi?

Tadqiqotga ko‘ra, so‘nggi o‘n yil ichida yoshlar o‘rtasida baxtlilik indeksi keskin pasaygan. Mutaxassislarning fikricha, buning bir necha asosiy sabablari bor:

Smartfonlar va ijtimoiy tarmoqlarning ta’siri – Internetdan foydalanish ortishi bilan baxtiyorlik darajasi pasaygan.
Kiberbulling va tashqi ko‘rinishga qarab baholash madaniyati – Bu yoshlar o‘rtasida ruhiy salomatlik muammolarining oshishiga sabab bo‘lmoqda.
Yolg‘izlik muammosi – Yoshlar soatlab ekran oldida vaqt o‘tkazadi, biroq jonli muloqotga kamroq e’tibor berishadi.

Tadqiqot mualliflaridan biri Devid Blanchflauer bu haqda shunday deydi:
“Muammo shundaki, yoshlar ekran oldida soatlab o‘tirishadi, biroq do‘stlari bilan kamroq uchrashishmoqda va kamroq muloqot qilishmoqda”.

Yoshlar ruhiy salomatligidagi inqiroz nimalarga olib keladi?

1. Ijtimoiy oqibatlar
- Yoshlar o‘rtasida depressiya va xavotirlik darajasi oshib bormoqda.
- Muloqot va jonli munosabatlar kamayishi yoshlarning jamiyatda o‘z o‘rnini topishini qiyinlashtirmoqda.

2. Iqtisodiy oqibatlar
- Mehnat unumdorligi pasayishi mumkin, chunki ruhiy salomatlik ish unumdorligiga to‘g‘ridan to‘g‘ri ta’sir qiladi.
- Yoshlar o‘qish va ishlashdan bosh tortayotgan holatlar ko‘payishi mumkin.

BMT bu masalani jahon miqyosida chuqurroq o‘rganishni rejalashtirmoqda.

Yoshlar baxtiyorligi haqidagi qarashlar qayta ko‘rib chiqilishi lozim

- Baxtiyorlikning an’anaviy "U-shakli" nazariyasi bugungi kunda ishlamaydi.
- Yoshlar o‘rtasida baxtiyorlik darajasi pasaygan, ruhiy salomatlik muammolari kuchaygan.
- Tadqiqotchilar bu inqirozga internet, ijtimoiy tarmoqlar, yolg‘izlik va kiberbulling sabab bo‘layotganini ta’kidlashmoqda.
- Bu holat jamiyatning iqtisodiy va ijtimoiy holatiga jiddiy ta’sir ko‘rsatishi mumkin.

Mutaxassislar hozirgi yoshlar hayotini yaxshilash uchun ijtimoiy muloqotni ko‘paytirish va raqamli muhit ta’sirini kamaytirish choralarini ko‘rish lozimligini ta’kidlashmoqda. “Zamin” yangiliklarini “Telegram”da kuzatib boring