Isroil va Hamas o‘rtasidagi yangi to‘qnashuv: G‘azo sektoriga havo hujumlari va ommaviy qurbonlar

18 martga o‘tar kechasi Isroil mudofaa armiyasi (SAXAL) G‘azo sektorini bir necha havo hujumlari bilan esa, Hamasning o‘rta darajadagi qo‘mondonlari va uning infratuzilmasiga qarshi zarbalar berganini ma’lum qildi. The Times of Israel nashrining xabar berishicha, bu hujumlar Isroil hukumati tomonidan Xamasga qarshi «qat’iy choralar» ko‘rish zaruriyatiga asoslanib amalga oshirilgan.

SAXALning ma’lumotiga ko‘ra, urushning davomida ishga tushirilgan zarbalar Hamasning siyosiy byurosi a’zolariga va harbiy obyektlariga qaratilgan. Shin-Bet xavfsizlik xizmati bilan birga amalga oshirilgan operatsiyalar Hamasning xatti-harakatlariga javob bo‘lib, vaziyatning chuqurlashishi sababli Qudratli zarba berishga qaror qilingan.

Isroilning bosh vaziri Binyamin Netanyahu va mudofaa vaziri Israel Katsning ko‘rsatmalariga ko‘ra, harbiylar Hamasga qarshi qat’iy choralar ko‘rishga buyruq berilgan. Ushbu qaror, Isroilning xavfsizligini ta’minlash uchun zarur va belgilangan bo‘lib, hozirda zarbalar davom etmoqda va ularning kelgusi bosqichlarida kengaytirish imkoni bor.

Qurbonlar va xavflar

Isroilning havo hujumlari natijasida 300 dan ortiq kishi halok bo‘lgani, minglab odamlar esa yaralangani haqida xabar berildi. Hamas nazorati ostidagi G‘azo sektori sog‘liqni saqlash vazirligi ma’lumotlariga ko‘ra, halok bo‘lganlar orasida ko‘plab bolalar ham bor. Bu zarbaga, xususan, G‘azo shahridagi Al-Daraj tumanidagi maktablar va Rafahning mahalliy aholisi ham duch kelgan. Mahalliy aholi bo‘lishgan kochishlar va xavfli vaziyatlardan omon qolish uchun shimolga harakat qilishgan.

Hamas rahbarlaridan biri, Izzat ar-Rishq, Isroilning hujumlarini «o‘lim hukmi» deb atadi va buning natijasida o‘rtacha inson huquqlari va sulhga intilishning yo‘qolishini ta’kidladi. Uning so‘zlariga ko‘ra, Isroil urushni tanlab, sulhni qarorga keltirishga muvaffaq bo‘lgan emas.

Ishlab chiqarilgan qarorlar

Isroil va Hamas o‘rtasidagi o‘t ochishni to‘xtatish to‘g‘risidagi kelishuv 19 yanvarda amalga oshiriladigan birinchi bosqichi tugaganidan keyin qayta uzaytirishga harakat qilingan. Bundan keyingi davrda shartlar va musobaqalar olib borilgan, ammo muzokaralarning ikkinchi bosqichi boshlanmagan. Sulhning birinchi bosqichi davomida 33 nafar Isroil harbiyi garovga olingan edi, a Xamas esa ikki mingga yaqin falastinlikni ozod etgan.

Isroil va Hamas o‘rtasidagi mavjud bo‘lgan muammolar va ularning harbiy reaksiyalari yanada katta hafsalasizliklar va inson huquqlari masalalarini ko‘tarmoqda. Bu vaziyatning rivojlanishiga ko‘proq davom etgan kelishuvlar, odamlar qurbonlarini kamaytirish va o‘zaro erkinlikning ta’minlanishi murakkab va e’tiborga muhtoj.

Foto: Omar Al-Qattaa / AFP / Scanpix / LETA “Zamin” yangiliklarini “Telegram”da kuzatib boring