Harvard universitetiga qarshi Trampning vizalar bo‘yicha qarori bekor qilindi

AQSHning Boston okrug federal sudi prezident Donald Tramp ma’muriyati tomonidan qabul qilingan, Harvard universitetiga o‘qishga kelishni rejalashtirayotgan xalqaro talabalar uchun vizalar berishni cheklash haqidagi qarorni vaqtinchalik to‘xtatib qo‘ydi.

Sudya Ellison Berrouzning bildirishicha, ushbu cheklov o‘z kuchida qolsa, Harvard universiteti nufuziga va talabalar qabul qilish tizimiga jiddiy zarar yetkazishi mumkin. Shu sababli, federal sud jarayoni yakunlanguniga qadar bu qarorning ijrosini vaqtinchalik bloklash haqida qaror chiqarildi.

Avvalroq, AQSH prezidenti Donald Tramp 5 iyun kuni maxsus buyruq imzolagan edi. Unga muvofiq, F, M va J turidagi vizalar bilan keladigan xorijiy talabalarning mamlakatga kirishi vaqtinchalik taqiqlangan edi. Ushbu cheklov asosan Falastinni qo‘llab-quvvatlashi va norozilik chiqishlariga nisbatan faol munosabat bildirishi bilan tanilgan Harvard va boshqa universitetlarga qaratilgan bo‘lib, bu ta’lim muassasalarida o‘qiydigan xalqaro talabalarning kelishiga katta to‘siq bo‘lishi kutilayotgandi.

Harvard universiteti rahbariyati mazkur buyruq universitetning nufuziga putur yetkazishini, shuningdek, oliy ta’lim sohasida tenglik va xilma-xillikni qo‘llab-quvvatlash tamoyillariga zid ekanligini ta’kidlab, sudga murojaat qilgan edi. Universitet vakillarining so‘zlariga ko‘ra, bu cheklov jahon miqyosida nufuzga ega bo‘lgan ta’lim muassasasining xalqaro talabalarni qabul qilish, ularni jalb etish va shu bilan birga yuqori malakali kadrlarni tayyorlash tizimiga salbiy ta’sir ko‘rsatishi mumkin.

Tramp ma’muriyati esa ushbu qarorni Harvard universitetida va boshqa bir qator oliygohlarda so‘nggi oylarda yuzaga kelgan norozilik harakatlari va ularning kampuslarda keng ko‘lamda tarqalishi bilan bog‘lagan edi. Adliya vazirligi, Sog‘liqni saqlash va aholiga xizmat ko‘rsatish vazirligi, Ta’lim vazirligi va boshqa qator davlat organlari antisemitizmga qarshi kurashni kuchaytirish maqsadida maxsus ishchi guruh tuzib, bu universitetlarni moliyalashtirishni to‘xtatish yoki sezilarli darajada qisqartirish haqida tahdid qilgan edi.

Bu choralar doirasida, Tramp ma’muriyati Harvard uchun ajratiladigan 2,2 milliard dollarlik federal moliyaviy yordam va qo‘shimcha ravishda 60 million dollarlik shartnomalarni ham vaqtinchalik muzlatib qo‘ygandi. Biroq, universitet rahbariyati bu choralarni noqonuniy deb hisoblab, sudga murojaat qildi.

Federal sudya Ellison Berrouz sud jarayoni davom etayotgan bir paytda, mazkur qarorlarning ijrosini vaqtincha to‘xtatib turishga qaror qildi. Sudyaning ta’kidlashicha, sudda ko‘rilayotgan masala bo‘yicha yakuniy qaror chiqmaguncha, universitetning faoliyatiga zarar yetkazadigan hech qanday qaror qabul qilinmasligi kerak.

Shuningdek, AQSH milliy xavfsizlik kotibi Kristi Noem tomonidan Harvard universitetiga xalqaro talabalar qabul qilish jarayonini vaqtinchalik to‘xtatish to‘g‘risida xabar bergan xat ham sud tomonidan bekor qilingan.

Hozircha bu vaziyatda sudning yakuniy qarori qanday bo‘lishi noma’lum. Lekin ushbu voqea AQSH jamoatchiligi orasida katta shov-shuvlarga sabab bo‘lib, universitetlarning mustaqilligi, xalqaro talabalarning huquqlari hamda so‘z erkinligi va xilma-xillik kabi masalalar yana bir bor kun tartibidagi asosiy mavzuga aylandi.

Harvard universiteti esa bu qaror ortidan xalqaro talabalarni qabul qilishda davom etadigan bo‘lib, talabalar uchun yangi imkoniyatlar ochilmoqda. Sudning yakuniy qarori keyingi oylarda e’lon qilinishi kutilayapti.