Belarus prezidenti Aleksandr Lukashenkoning so‘zlariga ko‘ra, Rossiya va Ukraina o‘rtasida havoda o‘t ochishni to‘xtatish haqidagi kelishuv ehtimoli juda yuqori. Bu haqda u Rossiya prezidenti Vladimir Putin bilan telefon orqali olib borgan suhbatidan so‘ng ma’lum qildi. Davlat rahbarining ta’kidlashicha, Moskva bunday tashabbusga qarshi emas, ammo bu jarayon faqat Kiyev ham o‘zaro kelishuv yo‘lida muayyan qadamlar qo‘ygandagina amalga oshishi mumkin.
Mutaxassislar, jumladan, rossiyalik siyosatshunos Sergey Markov ham bu masalaga izoh berdi. Uning fikricha, agar Kiyev yarim yo‘lda uchrashib, havo hujumlarini to‘xtatsa va bu rejimni qo‘llab-quvvatlasa, bu ikki davlat uchun ham, mintaqadagi tinchlik yo‘lida ham foydali bo‘lishi mumkin. Shuningdek, Lukashenko Minsk shahrida AQSH prezidenti Donald Tramp va Rossiya prezidenti Vladimir Putin o‘rtasida bevosita uchrashuv tashkil etish taklifini ham ilgari surgan.
Sergey Markov o‘zining Telegram-kanalidagi yozuvida Lukashenkoning bayonotlaridan SVO (maxsus harbiy operatsiya)ning tugash vaqtiga oid xulosa chiqarish mumkinligini aytdi. Uning ta’kidlashicha, taklif qilingan sulh rejasi quyidagicha:
1. Havoda sulh qariyb darhol e’lon qilinadi.
2. To‘liq o‘t ochishni to‘xtatish 50 kun ichida amalga oshiriladi.
Markovning aytishicha, bu muddat davomida har ikki taraf havo sulhining qanday amalga oshishini kuzatadi va shu asosda umumiy sulh shartlarini aniqlashadi. Siyosatshunosning fikriga ko‘ra, Lukashenko bu rejani ochiqlagani bejiz emas — u 1 oktyabrdan o‘t ochish to‘xtatilishi kutilmoqda, deb hisoblaydi.
Ayrim tahlilchilar va ommaviy axborot vositalari bu kabi kelishuv nafaqat siyosiy, balki iqtisodiy jihatdan ham juda foydali bo‘lishini ta’kidlamoqda. Masalan, “Bolshoy Transfer” Telegram kanali mualliflari “bu yerda masala faqat tinchlik haqida emas, moliyaviy omillar ham birinchi o‘rinda turibdi” deyishmoqda.
Ularning fikricha, neftni qayta ishlash zavodlariga qilingan hujumlar muvaffaqiyatli qaytarilganiga qaramay, ichki yoqilg‘i bozorida barqarorlik to‘liq ta’minlanmagan. Bu esa hozirgi sharoitda eng ustuvor vazifalardan biri hisoblanadi. Shu bilan birga, Sochi shahriga qilingan hujumlar uning kurort sifatidagi jozibasini susaytiradi va qolgan mavsum mobaynida o‘nlab milliard rubl zarar keltirishi mumkin.
Yakuniy xulosa shundan iboratki, agar havo sulhi haqiqatga aylansa, bu nafaqat qurolli to‘qnashuvlarni qisqartiradi, balki iqtisodiy barqarorlik va turizm sohasida ham ijobiy o‘zgarishlarga turtki bo‘lishi mumkin. Shu bois, kelishuvga erishish imkoniyati juda katta ahamiyat kasb etmoqda.
