Foto: «Zhitanska.com»
Taxminan ikki ming yil muqaddam yashagan mayya hindulari suvni filtrlovchi murakkab tizimdan foydalanishgan. Ular filtrni yaratishda foydalangan usul bugungi kunda ham qo‘llanilmoqda. Olimlar Gvatemalada mayyalarning tashlandiq Tikal shahrida tadqiqot o‘tkazayotgan vaqtda buni kashf etishdi, deya xabar berdi «Scientific Reports».
Olimlar shahardagi ichimlik suvi omborini ko‘zdan kechirishdi. Buni qarangki, mayyalar suvdagi og‘ir metall va boshqa toksik moddalarni tozalash usulini bilishgan. Ular kristall kvars va seolitli tufdan filtrlar yaratishgan. Ushbu modda suvni yaxshi o‘tkazgani bilan, yot jismlarni o‘zida ushlab qoladi.
Olimlarning qayd etishicha, ushbu minerallar Tikal shahrida qazib olinmagan. Aholi ularni shahardan 24 kilometr uzoqlikda joylashgan tog‘li hududlardan olib kelishga majbur bo‘lishgan.
Tadqiqotchilarning so‘zlariga ko‘ra, kvars va seolit hozirgi kunda ham suvni tozalashda qo‘llaniladi. Ikki ming yil muqaddam yaratilgan filtrlash tizimi esa hali ham foydalanish uchun aroqli. Olimlarning fikricha, ichimlik suvini tozalash va saqlash mayyalar uchun nihoyatda muhim bo‘lgan — ular yilning aksar qismida suv topish qiyin bo‘lgan joylarda kun kechirishgan.
Biroq ba’zida o‘zlari istamagan holda suv sifatini yomonlashtirgan ko‘rinadi. Chunki ko‘pgina suv omborlarida simob borligi aniqlandi. Ular u yerga shahar ob’ektlarini bo‘yashda keng ishlatilgan kinovar bo‘yoqlaridan tushgan bo‘lishi mumkin. “Zamin” yangiliklarini “Odnoklassniki”da kuzatib boring
Ctrl
Enter
Xato topdIngizmi?
Iborani ajratib Ctrl+Enter tugmasini bosingMavzuga oid yangiliklar
«Krokus»dagi hujum bo‘yicha sakkizinchi ayblanuvchining ismi oshkor qilindi
Emmanuel Makron: “Ukraina tez orada qulashi mumkin”
Rossiya G‘azoga 29 tonnadan ortiq insonparvarlik yordami jo‘natdi
Erdo‘g‘on terrorchilar haqida keskin gapirdi
Teraktdan keyin Rossiyadagi Tojikiston fuqarolari nafrat va tajovuzga duchor bo‘lmoqda
Rossiyalik tergovchilar teraktda ayblanayotganlar oilasini so‘roq qilish uchun Tojikistonga keldi
Rossiyaning harbiy operatsiyadagi manyovri Ukrainani hayratga soldi
Dubay hukmdorining eng go‘zal qizi qanday hayot kechiradi?