Qanday mahsulotlar organizmga ko‘proq to‘qlik hissini beradi?

^{Foto: Grazia}
Bir necha soat davomida ochlikni his qilmaslik uchun qanday mahsulotlarni iste’mol qilish kerak?

Turli xil ovqat iste’mol qilgandan so‘ng ochlik tuyg‘usi turli vaqtdan keyin bezovta qilishi mumkin: ba’zida bir necha soat davomida organizm o‘zini to‘q his qiladi, ba’zan esa 30 daqiqadan so‘ng qorin ochgani seziladi.

To‘qlik indeksi (TI)
Ushbu hodisani tushuntirish uchun diyetologlar uzoq vaqtdan beri maxsus ko‘rsatkich — to‘qlik indeksini (Satiety Index — SI) joriy etishdi, uning yordamida qaysi mahsulot qanchalik to‘qlik hissini berishi mumkinligini bilib olish mumkin.

Ushbu masala bo‘yicha birinchi jiddiy tadqiqot 1995 yilda avstraliyalik olimlar tomonidan amalga oshirilgan. Buning uchun 38 ta mahsulot tanlab olindi va olti toifaga (mevalar, pishiriqlar, gazaklar, uglevodlarga boy mahsulotlar, yuqori oqsilli ovqatlar va donli mahsulotlar) bo‘lingan.

Har bir mahsulotda 240 kkal mavjud. Muayyan mahsulotni iste’mol qilgandan so‘ng 15 daqiqada to‘yinganlik tuyg‘usi qayd etildi va sinov mahsulotini iste’mol qilgandan keyin 120 daqiqadan keyin iste’mol qilingan mahsulot miqdori ham baholandi. Mahsulotlar to‘qlik indeksi 100 foiz deb qabul qilingan oq non bilan taqqoslandi.

Tadqiqotning natijalari quyidagicha:

• shubhasiz, yetakchi o‘rinni qaynatilgan kartoshka egalladi, uning TI 323 ni tashkil etdi. Bu sabzavot ajoyib parhez mahsuloti deb hisoblanishi ajablanarli emas;
  
• mevalar orasida olma va apelsin o‘zini eng to‘yimlisi sifatida isbotladi;
  
• baliq boshqa barcha oqsilli mahsulotlarni ortda qoldirdi;
  
• popkorn gazaklar orasida yetakchilik qildi;
  
• taxmin qilinishicha, shirinliklar ro‘yxatning oxirida, ayniqsa, kruassan to‘qlik nuqtai nazaridan mutlaq foydasiz deb topildi.

Mahsulotlar tanloviga oqilona yondashing
Albatta, ma’lum bir mahsulotning to‘qlik indeksi har bir insonda farq qilishi mumkin, ammo umumiy tendensiyalar juda aniq. Boshqalardan ko‘ra yaxshiroq, energiya zichligi past, tola va oqsilga boy oziq-ovqatlar to‘yimli hisoblanadi. Shuning uchun vazn yo‘qotganda, diyetani ushbu mahsulotlar atrofida qurish oqilona fikr. Albatta, past TI sevimli shirinlikni avtomatik ravishda qora ro‘yxatga kiritmaydi, shunchaki muvozanatli diyetada har bir mahsulotning o‘z o‘rni va vaqti bor. “Zamin” yangiliklarini “Twitter”da kuzatib boring