O‘zbekiston Respublikasi Xalq baxshisi, “El-yurt hurmati” ordeni sohibi Boltayev Shoberdi Boltayevich bugun 81 yoshida vafot etdi. Ustoz baxshi haqidagi dardli xabarni eshitib, uning ijodi, maktabi va xalqona uslubi haqida yana bir bor ezgu so‘zlar aytilmoqda. Uning hayot yo‘li badiiy xotiralarimizga muhrlanib qolgan og‘zaki epik an’anani davom ettirish, yosh avlodga yetkazish bilan yodda qoladi.
Shoberdi baxshi Boltayev 1993 yil O‘zbekiston Prezidentining faxriy yorlig‘i bilan taqdirlangan, 2002 yil “O‘zbekiston xalq baxshisi” unvonini olgan, 2007 yilda esa “El-yurt hurmati” ordeniga munosib ko‘rilgan. Bu mukofotlar u kishining san’atga qo‘shgan bebaho hissasi, sahnadagi kamtarona qiyofasi va qalblarni uyg‘otgan kuy-dostonlariga berilgan munosib bahodir.
Ustoz baxshi repertuari keng qamrovli bo‘lgan: “Alpomish”, “Oltin qovoq”, “Ollanazar Olchinbek”, “Kuntug‘mish”, “Suluvxon”, “Sanam gavhari”, “Malla savdogar”, “Oyparcha” kabi dostonlar uning ijrosida yangi nafas olgan. Shu bilan birga “Do‘mbiram”, “Mexmondir”, “Tilar”, “Nima kerak”, “Bilmadi”, “Oypari” kabi termalar ham uning yo‘lida jonli kuylar bardavomligini anglatadi. Bularning har biri sahnaga chiqqan zahotiyoq tomoshabinlarni rivoyatlar dunyosiga boshlar, qahramonlar qiyofasi, qah-qah va qiyoslar bilan uyg‘unlashgan.
Shoberdi baxshi Boltayev 1999 yildan O‘zbekiston yozuvchilar uyushmasi a’zosi sifatida ijodga, matn va musiqa uyg‘unligiga xizmat qildi. 2002 yil “Oyparcha” nomli termasi “Tafakkur” nashriyotida chop etilgan bo‘lsa, 2019 yil “Malla savdogar” nomli dostoni “Akademiya” nashriyoti tomonidan kitobxonlarga havola etilgan. Bu nashrlar baxshilik maktabi merosini yozma manbaga ko‘chirishda muhim bosqich bo‘ldi.
Uning ovoziga hamohang do‘mbira sadosi, sahnadagi halovat va so‘zga bo‘lgan ehtiromi an’anaviy ijrochilik muhitini boyitdi. Shoberdi baxshi Boltayev shogirdlarga ham saxovatli ustoz edi: doston so‘zlash san’atini, qahramonlar ruhini, ohang va idrokni qanday uyg‘unlashtirish kerakligini amalda o‘rgatdi. Ana shu sababdan ham u kishining maktabi hozir ham davom etmoqda, terma va dostonlar esa yangi avlod ijrochilari zimmasiga o‘tmoqda.
Alvido, ulug‘ baxshi. Uning ismi, so‘zi va kuyi xalq xotirasida saqlanadi. Shoberdi baxshi Boltayev ijodi rivoyatlarimiz va ruhimizdagi bag‘rikenglik, mardlik va sevgi haqidagi kuylarni bardavom ettirib, kelajak avlodlar uchun ham yo‘lchiroq bo‘lib qoladi.
