O‘zbekistonda olcha rekord narxda: ichki bozorda bahor erta boshlandi

O‘zbekistonda 2025 yilgi mevali mavsum kutilganidan ancha erta boshlandi — mamlakat bozorlarida ilk ulgurji olcha partiyalari so‘nggi yillarga nisbatan bir hafta oldin paydo bo‘ldi. Bu haqda EastFruit tahlilchilari ma’lum qildi.

Mutaxassislarning qayd etishicha, joriy mavsumda yangi terilgan olchaning o‘rtacha ulgurji narxi 23 may holatiga ko‘ra bir kilogrammi uchun 17 000 so‘mni (1,32 dollar) tashkil etmoqda. Bu o‘tgan yilning shu davridagi ko‘rsatkichlarga nisbatan taxminan 70 foizga yuqori. Masalan, 2023 va 2021 yillarda ilk partiyalar may oyi oxirlarida kirib kelgan va kilosi mos ravishda 8 000 hamda 10 000 so‘mni tashkil etgan.

Nima uchun narxlar bunday yuqori?

Bozordagi ishtirokchilar fikricha, bu yilgi olcha hosili hajmi oxirgi yillardagi kabi bo‘lishi kutilayapti, ya’ni hosil juda katta emas. Shu bilan birga, ichki bozorda mahsulotga talab yuqori darajada barqaror saqlanmoqda. Ammo narxlar bunchalik oshishining asosiy sababi — tashqi bozorda, ayniqsa Rossiya va Belarus kabi mamlakatlarda o‘zbek olchasiga bo‘lgan talab keskin oshgani bilan izohlanmoqda.

Serbiyadan ham qiziqish bor

EastFruit manbalariga ko‘ra, 19 may kuni Serbiyaning bir necha yetakchi kompaniyalari vakillari O‘zbekistonga tashrif buyurib, mahalliy gilos va o‘rik yetishtiruvchilar bilan hamkorlik masalalari yuzasidan muzokaralar o‘tkazgan. Bu esa yaqin vaqt ichida Yevropa bozorida ham o‘zbek mevalariga ehtiyoj oshishi mumkinligidan darak beradi.

Ob-havo va hosil vaqti

2024 yil bahorida O‘zbekistonning sharqiy hududlarida kuzatilgan ob-havo anomaliyalari tufayli gilos turlari tez pishib yetilgan, natijada mavsum qisqargan edi. Xuddi shu tendensiya olcha hosilida ham kuzatilishi mumkinligi aytilmoqda.

O‘zbekiston mevalarining eksport salohiyati yildan-yilga kengayib, ichki bozorda ham raqobatni kuchaytirmoqda. Olcha va gilos kabi mahsulotlar nafaqat yuqori narx, balki sifati bilan ham tashqi bozorlarda talabda bo‘lib kelmoqda. Bu esa mahalliy fermerlar uchun yangi eksport imkoniyatlarini ochishi mumkin. Mavsum ilk kunlaridanoq rekordlar bilan boshlangan bo‘lsa, oldinda yana qanday yangiliklar bo‘lishini vaqt ko‘rsatadi.