Hozirgi kunda insoniyat robototexnika taraqqiyotining mutlaqo yangi pallasiga qadam qo‘ymoqda. Bugun maydonda namoyon bo‘layotgan androidlar — bu ulkan jarayonning faqat ko‘zga ko‘rinayotgan bir qismi, xolos. Dunyo bo‘ylab o‘tkazilayotgan robotlar musobaqalari, ilmiy laboratoriyalar va xususiy kompaniyalar ushbu sohada minglab turli loyihalar ustida ish olib borayotganini ko‘rsatmoqda.
Mutaxassislarning prognozlariga ko‘ra, 2050-yilga borib robototexnika sanoati hozirgi ko‘lamiga nisbatan taxminan 250 barobar o‘sishi mumkin. Bu raqam tasodifiy emas: insoniyat tarixida hech qachon texnologiyalar, ayniqsa insonga o‘xshash robotlar shunchalik shiddat bilan rivojlanmagan. Eng muhimi, bu sur’at endi sekinlashmaydi, aksincha yanada jadallashadi.
Bu borada sun’iy intellekt sohasidagi yetakchi shaxslardan biri Sem Altmanning yaqinda e’lon qilingan esse-manifestidagi fikrlar katta qiziqish uyg‘otdi. Unda u “muloyim singulyarlik” tushunchasiga alohida to‘xtalib o‘tadi. Altmanning ta’kidlashicha, ilk bosqichda insonga o‘xshash robotlarni an’anaviy, ya’ni inson mehnatiga tayangan holda yaratishga to‘g‘ri keladi. Biroq ma’lum bir nuqtadan so‘ng bu jarayon mutlaqo boshqacha tus oladi.
Uning fikriga ko‘ra, dastlabki millionlab androidlar paydo bo‘lganidan keyin ular butun ta’minot zanjirini o‘z nazoratiga olish imkoniyatiga ega bo‘ladi. Robotlar foydali qazilmalarni qazib olish va qayta ishlash, yuk tashish, zavod va fabrikalarni boshqarish bilan shug‘ullanadi. Eng qizig‘i, ular yanada ko‘proq robotlar yaratish jarayonini ham o‘z zimmasiga oladi. Keyinchalik esa mikrosxema ishlab chiqaradigan zavodlarni qurish kabi o‘ta murakkab vazifalarni ham bajara oladi.
Shu tariqa, o‘z-o‘zini kuchaytiruvchi texnologik sikl yuzaga keladi. Bu sikl natijasida taraqqiyot sur’ati butunlay yangi darajaga ko‘tariladi. Yangi ixtirolar, ilg‘or yechimlar va ilgari faqat fantastikadek tuyulgan “mo‘jizalar” juda qisqa vaqt ichida hayotga tatbiq etiladi.
Qisqasi, insoniyat robotlar bilan yonma-yon yashaydigan davr ostonasida turibdi. Bu jarayon xavotirli ham, umidli ham. Biroq aniq bir narsa bor: texnologiyalar tarixi hali hech qachon bu qadar tez va bu qadar chuqur o‘zgarishlarga boy bo‘lmagan.
“Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!
Mehmon guruhidagi foydalanuvchilar ushbu nashrga izoh qoldira olmaydi.
