Massachusets texnologiya universiteti geofizik olimi Daniyel Rotman matematik model yordamida XXI asr oxirida Yer sayyorasida global halokat boshlanishini aniqlandi. Bu karbonat angidridning antropogen chiqindilari ko‘payishi bilan bog‘liq uglerod global silsilasidagi o‘zgarishglar oqibatida ro‘y beradi. Maqola Science Advances jurnalida chop etildi, press-reliz «Phys.org» saytiga joylashtirildi.
Rotman oxirgi 450 million yil ichida uglerod geokimyoviy aylanmasidagi o‘zgarishlarni tahlildan o‘tkazib, turlarning yo‘q bo‘lish tezligi odatdagidan yuqoriroq bo‘lgan beshta yirik halokat davrida qayd qildi. U biosfera beqarorlashuvi uglerod silsilasining chetga chiqishi chog‘ida ro‘y berishini aniqladi.
Shu asosda tadqiqotchi okeandagi noorganik uglerod hajmi o‘zgarishini bu o‘zgarish tezligi bilan bog‘laydigan maxsus formula ishlab chiqdi. U fojia ikki holatdan birida ro‘y berishi haqida xulosa qildi. Agar uglerod sekin to‘plansa, turlarning yo‘q bo‘lishi ekotizimlar uning akkumulyatsiyasiga moslasha olmaydigan sharoitda ro‘y beradi. Tezkor, ammo qisqa muddatli akkumulyatsiya ro‘y bergan taqdirda hajm o‘zgarishining kattaligi turlarga salbiy ta’sir ko‘rsatadi.
Manba: «Daryo» “Zamin” yangiliklarini “Vkontakti”da kuzatib boring
Ctrl
Enter
Xato topdIngizmi?
Iborani ajratib Ctrl+Enter tugmasini bosingMavzuga oid yangiliklar
Ispaniya va Gretsiya Kiyevga Patriot tizimlarini yetkazib berishdan bosh tortdi
Ruslar Abrams tanklarining zaif tomonini topishdi
Velosipedda sayr qilish uchun 3 sabab: yoshartiradi, ozdiradi va umrni uzaytiradi
“Tolibon” Afg‘onistonning Xost viloyatida besh nafar fuqaroni qamchi bilan jazoladi
Uchar avtomobil yo‘lovchi bilan birinchi parvozini amalga oshirdi (video)
Zoir Mirzayev “Telefonsiz maktab”ga 300 mln so‘m mukofot berdi
Mariya Zaxarova ukrainaliklarni Amerika hindulariga o‘xshatdi
Amerikalik olimlar barcha uchun birdek foydali jismoniy faollik turini aniqladi