Kompyuterning salomatlikka zarar yetkazayotganidan darak beruvchi 5 ta alomat

^{Foto: Marie Claire}
Bosh og‘rig‘i asab tizimining eng keng tarqalgan kasalliklaridan biri bo‘lib, dunyo aholisining 48,9 foizini tashkil qiladi. Bosh og‘rig‘ining 150 dan ortiq turlari mavjud. Ular ikkita asosiy toifaga bo‘linadi: asosiy va ikkilamchi bosh og‘rig‘i. Pandemiyadan keyin ko‘pchilik uydan turib ishlamoqda va buning uchun elektron vositalardan foydalanadi. Natijada kiberkasallik deb ataladigan vestibulyar-ko‘z disfunksiyasi (ichki quloq va ko‘zlar) bilan birlamchi bosh og‘rig‘i kuzatilmoqda, deb yozadi Marie Claire.

Kibernetik kasallik kompyuter, telefon va planshetlar ekranlari ortida uzoq vaqt o‘tkazadigan, shuningdek, virtual haqiqat qurilmalari bilan o‘zaro aloqada bo‘lgan odamlarga ta’sir qiladi. Ushbu kasallikning belgilari uchta toifaga bo‘linadi: ko‘ngil aynishi, ko‘z bilan bog‘liq muammolar va umumiy tartibsizlik. Kiberkasallik kasalligi dengiz kasalligiga o‘xshaydi. Bemorlar texnikadan foydalanganda ko‘ngil aynishi, terlash, bosh aylanishi, bosh og‘rig‘i va ko‘zning zo‘riqishini his qiladi.

Shay Datta — tibbiyot fanlari doktori, Long-Aylenddagi Nyu-York universiteti Langone kasalxonasining Kognitiv nevrologiya bo‘limi direktori kibernetik kasallikni o‘rganmoqda. Tadqiqotchining so‘zlariga ko‘ra, organizm jim o‘tirganini bilsa-yu, lekin ko‘zlar virtual olamda aylanib yurgan ekrandagi personajlarni ko‘rsa yoki tasvirlar ko‘z oldida tez o‘zgarib tursa, his-tuyg‘ular chalkashib ketadi. Bu bosh aylanishi va ko‘ngil aynishiga olib kelishi mumkin.

Bundan tashqari, kompyuterda juda ko‘p vaqt sarflayotganingizni ko‘rsatadigan va shifokorga darhol tashrif buyurishni talab qiladigan boshqa bir qator alomatlar ham mavjud.

Ko‘zlarning haddan tashqari zo‘riqishi

^{Foto: Marie Claire}
Kiberkasallik ko‘zning zo‘riqishi va ko‘k nur tufayli bosh og‘rig‘ini kuchaytirishi mumkin. Ilgari yengil bosh og‘rig‘idan aziyat chekkan odamlar uning intensivligi oshishini sezishlari mumkin. Birinchi qadam — foydalanish vaqtini cheklash va ishdan tez-tez tanaffus qilish. Bu vaqtda ko‘zlar uchun mashqlar yoki gadjetlardan foydalanmasdan atigi 10-15 daqiqa dam olish tavsiya etiladi.

Ikki nusxada ko‘rish

^{Foto: Marie Claire}
Kompyuterda soatlab o‘tiradigan odamlar ikki nusxada ko‘rish haqida gapiradi. Bunday holatda, hammasi yaxshiligiga ishonch hosil qilish uchun albatta, shifokor bilan maslahatlashish kerak. Ko‘zdagi charchoqni kamaytiradigan namlantiruvchi ko‘z tomchilari simptomlarni bartaraf etishga yordam beradi. Shuningdek, charchagan ko‘zlar uchun sovuq kompresslardan foydalanish mumkin. Shuningdek, har yarim soatda tanaffus qilish va ko‘k nurni qaytaradigan ko‘zoynak taqish tavsiya etiladi.

Pulsning tezlashishi

^{Foto: Marie Claire}
Ba’zi tadqiqotlar shuni ko‘rsatdiki, kibernetik kasallik yurak urish tezligining o‘zgarishiga, terining termoregulyatsiyasi qon tomirlarining tonusiga va reaksiya vaqtining oshishiga olib keladi. Kibernetik kasallik tajribasi davomida miyada qon oqimining o‘zgarishi aniqlanishi mumkin. Bu, aslida, kompyuter va boshqa gadjetlardan foydalanish natijasida kelib chiqadigan yurak urishiga olib keladi.

Bosh aylanishi yoki ko‘ngil aynishi

^{Foto: Marie Claire}
Bosh aylanishi va aylanma hissi (vertigo) vestibulyar nomutanosiblik belgilaridir. Agar tez-tez tanaffuslar va dam olish yordam bermasa, ko‘zlar va ichki quloqlarni muvozanatlash uchun vestibulyar qayta tayyorlash yoki terapiya zarurligini aniqlash uchun shifokorga murojaat qilish kerak. Alomatlarni bartaraf etish uchun dori kerak bo‘lishi mumkin, bu mutaxassis tomonidan buyuriladi.

Melatonin yetishmovchiligi

^{Foto: Marie Claire}
Inson organizmining biologik jarayonlari uyqu siklini tartibga solishda melatonin deb ataladigan gormondan foydalanishi uchun yaratilgan. Yorug‘lik va qorong‘ulikning 24 soatlik aylanishi Yerning harakati natijasida yuzaga keladi. Ko‘zlar ko‘k nurni ko‘rishi tufayli melatonin ishlab chiqarish bostiriladi, bu esa organizmning uyg‘onishiga va tetik bo‘lishiga olib keladi. Smartfon va ko‘k rangli yorug‘lik chiqaradigan virtual reallik yoritilgan displeylar ixtirosi organizmda melatonin ishlab chiqarishni bostiradi. Yorug‘lik bo‘lmasa, melatonin ishlab chiqarish tiklanadi va charchoqni his qilish mumkin. “Zamin” yangiliklarini “Youtube”da kuzatib boring