Стрессни аниқловчи "ақлли" тиш иплари ихтиро қилинди: Соғлиқ учун янги имконият!

Замонавий ҳаётнинг жадал суръатида стресс организмимиз учун жиддий таҳдидга айланмоқда. АҚШнинг Tufts университетидаги олимлар эса бу муаммони осон ва тезкор кузатишга имкон берувчи инновацион қурилмани ихтиро қилишди. Ушбу қурилма оддий тиш ипининг янгиланган, "ақлли" версиясидир.

Илмий ишланманинг асосий моҳияти – тиш ипида жойлаштирилган махсус сенсор стресс гормони ҳисобланган кортизол даражасини аниқлаб беради. Бундай "ақлли" қурилма инсон танасидаги гормонал ўзгаришларни ҳар куни оддий ва қулай усулда кузатиб боришга имкон яратади. Олимларнинг таъкидлашича, ушбу қурилма фойдаланишда оддий, кўринмас ва ҳар қандай махсус тайёргарликни талаб қилмайди.

Фойдаланувчи тишларини тозалаётганда ип сўлакни йиғиб олади ва уни махсус микрочип жойлашган тутқичга етказади. Молекуляр босиб чиқариш технологияси асосида ишлаб чиқилган сенсор ўн дақиқа ичида гормоннинг концентрациясини ўлчайди. Шундан сўнг, маълумотлар смартфонга узатилади ва фойдаланувчи ўз соғлиғи ҳолати ҳақида тезкор маълумот олади.

Тадқиқот гуруҳи раҳбари Самир Сонкусаленинг сўзларига кўра, янги ихтиро бир вақтнинг ўзида бир нечта муаммоларни ҳал қилишга қодир. Унинг объектив маълумотларни тез тақдим этиши ва қўллашдаги қулайлиги унинг муҳим афзалликларидир.

Ихтиро лаборатория синовларидан муваффақиятли ўтган ва унинг аниқлиги лабораториялардаги ELISA таҳлил усули билан солиштирилиши мумкин. Бундан ташқари, қурилма ҳатто гормоннинг кичик тебранишларини ҳам аниқлай олади, бу эса сурункали стрессни эрта босқичларда аниқлаш имконини беради. Сурункали стресс ўз вақтида аниқланмаса, юрак-қон томир тизими, асаб тизими ва бошқа ҳаётий муҳим органларда жиддий касалликларга олиб келиши мумкин.

Бу технологиянинг яна бир муҳим жиҳати шундаки, ишлаб чиқувчилар келажакда уни бошқа биомаркерларни аниқлаш учун мослаштиришни режалаштиришмоқда. Бу эса кундалик ҳаётда ишлатиладиган гигиена воситалари орқали уй шароитида соғлиқни мониторинг қилишнинг янги имкониятларини очиши мумкин.

Янги ихтиро тиббиёт соҳасида ва инсонларнинг кундалик ҳаётида инқилобий янгилик бўлиб, одамлар учун ўз соғлиғини тез ва қулай назорат қилиш имконини тақдим этади.

Zamin.uz таҳририяти соғлиқ соҳасидаги инновацияларни диққат билан кузатиб, сизга доим янгиликларни етказишда давом этади! «Замин»ни Telegram’да ўқинг!