Google сунъий интеллект ёрдамида делфинлар тилини тушуниш йўлини очмоқда

Google компанияси делфинларнинг ўзаро мулоқотини тушуниш ва уларнинг тил тизимини аниқлаш мақсадида янги сунъий интеллект технологиясини ишлаб чиқмоқда. Ушбу лойиҳа 40 йилдан ортиқ вақт мобайнида денгиз сутэмизувчиларининг овозли мулоқотини ўрганиб келаётган Wild Dolphin Project (WDP) ташкилоти билан ҳамкорликда амалга оширилмоқда. Бу ҳақда Fox News нашри маълум қилди.

Маълумотларга кўра, лойиҳанинг марказий қисми DolphinGemma деб номланган махсус сунъий интеллект модели бўлиб, унинг вазифаси делфинлар чиқараётган турли овозларнинг маъносини аниқлашдир. WDP тадқиқотчилари қарийб ярим аср давомида тўплаган катта миқдордаги аудио маълумотлар асосида яратилган бу сунъий интеллект модели, овозларни таҳлил қилиб, уларнинг турли хил хулқ-атвор билан боғлиқ эканлигини аниқлаш имконига эга бўлади.

Мутахассислар кузатувларига кўра, делфинларнинг чиқарган ҳар бир товуши алоҳида маъно ва вазиятга эга. Масалан, оналари ва болалари бир-бирини излаётган пайтда махсус ҳуштаклар ишлатилади. Агар улар ўзаро жанжаллашган тақдирда, пулсли чақириқ товушларини чиқариб, бир-бирини огоҳлантиришади. Ғувулловчи товуш эса янги делфин билан танишишда ёки акулалардан эҳтиёт бўлиш кераклиги тўғрисида хабар бериш учун қўлланилади.

DolphinGemma сунъий интеллект модели ушбу товушларни умумий маълумотлар базаси билан таққослаб, улардан сўзлар, иборалар ёки ҳатто жумлалар яратиш имкониятини тақдим этади. Бундай ёндашув натижасида илк маротаба делфин тилининг тўлиқ луғати яратилишига йўл очилиши мумкин.

Технологик жиҳатдан бу лойиҳа Google’нинг энг замонавий Pixel смартфонлари технологияларига асосланган бўлиб, у юқори аниқликдаги аудио ёзиш тизимини ўз ичига олади. Бу тизим атрофдаги сув ости шовқинларидан, масалан, тўлқинлар ёки қайиқ двигателларининг овозидан делфинларнинг товушини тоза ва аниқ равишда ажратиб беради.

Тадқиқотчиларнинг таъкидлашича, DolphinGemma сунъий интеллект модели 2025 йилнинг ёзида кенг оммага тақдим этилиши режалаштирилган. Ҳозирги кунда бу модель асосан Атлантика доғли делфинлари билан ўтказилган тадқиқотларда ўзини оқлаган бўлса-да, келгусида бошқа турдаги делфинларда ҳам (масалан, боттленоз ёки спиннер делфинлари каби) муваффақиятли қўлланилиши мумкинлиги айтилмоқда.

Лойиҳа муаллифлари бу технология инсон ва ҳайвонот олами ўртасидаги мулоқот имкониятларини сезиларли даражада кенгайтириши ва келажакда ҳайвонот дунёсига яқиндан боғланишимизда янги даврни бошлаб беришига ишонч билдирмоқда. Агар тадқиқот тўлиқ муваффақиятли якунланса, бу инсонларга денгиз сутэмизувчилари билан чуқурроқ ва тушунарлироқ алоқалар ўрнатиш имконини беради. «Замин»ни Telegram’да ўқинг!