Интернетнинг унутилган бурчаклари

Бугунги алгоритмлар ва ижтимоий тармоқлар ҳукмронлик қилаётган интернет оламида кўпчилик ўзини яккаланиб қолган каби ҳис қилади. Аммо интернетнинг илк йиллари — 1990-йиллар ва 2000-йиллар бошларида – бу дунё тамоман бошқача эди: оддий, секин, аммо самимий.

1996-йилда яратилган GeoCities сайтларидан тортиб, “Buffy the Vampire Slayer” чат хоналари ва Space Jam кинореклама саҳифасигача бўлган унутилган веб-саҳифалар, хотиралар ва носталгия билан тўла саҳифалар яна қайта кўриб чиқилмоқда. Бугунги кунда уларнинг аксарияти фақат Internet Archive орқали сақланиб қолган.

Тадқиқотчилар огоҳлантиришича, интернетдаги саҳифаларнинг 38 фоизи йўқолган. Бу эса инсониятнинг муҳим рақамли тарихининг изсиз кетаётганини англатади.

Янги AI технологиялари ва Google қидирув тизимидаги ўзгаришлар туфайли, оддий фойдаланувчилар энди аниқ сайтларга эмас, бевосита жавобларга мурожаат қилишмоқда. Бу эса веб-сайтлар иқтисодиётини издан чиқариши мумкин.

Аммо оддий, шахсий ва ғайриоддий саҳифаларга бой бўлган илк интернет — инсон ижодкорлиги ва эркин ифода намунасидир. Ушбу унутилган бурчакларга қайтиш, бизга интернетнинг инсоний, меҳрибон томонларини эслатади.